Si Hesu Kristo Mao ang Dios nga Ginoo

 

Ang pulong nga gipadala niya sa mga anak sa Israel, sa pagmantala sa Maayong Balita sa pakigdait tungod kang Hesu Kristo, mao siya ang Ginoo sa tanan. (Mga Buhat 10:36)

 

Sulod sa 2,000 ka tuig sukad si Hesus ania sa kalibutan, ang mga Kristohanon nagsugid nga si Hesus Ginoo (Mga Taga-Roma 10:9; 1 Mga Taga-Corinto 8:6; 12:3). Sa tanang mga katuigan ang mga kamatuoran nga ginatira kasagaran sa demonyo mao ang atong pagtulon-an mahitungod sa Dios, ug ang  kaluwasan pinaagi sa pagtoo kang Kristo.

 

Daghan ang mga tawo nga wala nagatuo nga adunay Dios, ug daghan usab ang nagatuo nga adunay daghang mga dios. Ang ubang mini nga mga magtutudlo nagapakaylap ug dios kinsa adunay usa ka persona lamang, apan kana nga dios dili usab mao ang Ginoo sa Kristohanong pagtoo. Ang labaw'ng makagagahom nga Dios sa Biblia usa ka Espiritu kinsa balaan, hingpit, katingalahan, ug walay kinotuban. Ang Dios mao ang walay pagkabalhin ug mahimayaong panaghiusa sa tulo ka managsama nga mga Persona. Walay bisan usa sa mga binuhat ang sama Kaniya, ug wala gayu'y mahimong sama Kaniya. Walay bisan unsa ug kinsa ang sama sa Dios. Kung aduna may ni usa sa tulo ka Persona ang tangtangon, ang resulta mao nga wala nay Dios. Aduna lama'y usa ka Dios, ug ang Trinidad (Trinity) mao ang balaang Dios. Siya mao si Kinsa Siya (Exodo 3:14), ug ang Dios lamang ang makatudlo kanato kung Kinsa Siya, matugkad man nato kini o dili.

 

Kita nagasugid nga ang usa sa Tulo, bug-os nga Balaanong Persona, nagpakatawo ug mipuyo ipon kanato. Tungod kay malisod kaayo ang pagbalibad nga adunay gayu'y Hesus nga Nazaretnon, kanunay natong madungog nga ang mga “hanas” nag-ila nga adunay Hesus, apan mibalibad nga Siya ang Dios nga Ginoo. Kini nga tema mao ang pagahisgutan niining hamobong libro. Adunay linibong pagtulon-an mahitungod kang Hesus apan usa lamang ang kamatuoran bahin Kaniya, mao ang ginatudlo sa Biblia. 

 

Ang kamatuoran bahin kang Kristo mao ang sentro sa atong pagtoo. Ang kinabuhing dayon nagadepende sa pagtuo sa tinuod nga Dios (Juan 17:3).  Kon atong ilhon si bisan kinsa isip usa ka igsoon kang Kristo modepende kini ug unsaon nato pag-ila kang Kristo mismo. Kung Kinsa si Hesus, mao ang yabi sa pagmatuod sa tinuod nga pagtuo o mini nga pagtuo (1 Juan 4:1-3).  Ang Dios Amahan mao ang nagbutang sa Nagpakatawong Kristo Hesus nga bugtong Tigpatiwala sa Dios ug  kanato (1 Timoteo 2:5).  Wala na'y laing agianan padulong sa Dios (Juan 14:6).

 

Kining balasahon nagtinguha sa pagkombensi sa mga magbabasa nga adunay halalum  nga pagtulon-an ang Biblia nga si Hesus mao ang Ginoong Dios. Ang akong pamaagi sa pagsabot niining kamatuoran migamit ug daghang mga bersikulo sa Balaang Kasulatan aron ipakita kung unsa ka porsigero, sentro, ug  klaro kining kamatuoran.  Ang ubang mga bersikulo daw dili tataw nga nagsulti nga si Hesus Dios, apan sa pagkatinuod kining mga bersikuloha nagapakita nga Siya Dios. Sa pagsubay nato niining mga koneksyones sulod sa Biblia atong apilon ang Daang Tugon. Ang Ginoo nagsulti kanato nga ang Daang Tugon nanagpamatuod Kaniya (Juan 5:39, 46; Lukas 24:25,44).  Dugang pa, igo lang nga atong hatagan ug espesyal nga pagtagad ang gisulti ni Hesus bahin sa Iyang Kaugalingon sa Mga Ebanghelyo. Unsaon man pagsulti sa usa ka tawo nga siya magtutuo kang Kristo kon siya dili modawat sa mga pulong ni Kristo? Niining tanan, ang mga apostoles sa Ginoo nagdugang sa ilang pagpamatuod.

 

Ako mihatag ug daghang mga bersikulo tungod sa akong tinguha nga kining balasahon magadasig sa pagtuon niining mga bersikuloha.  Akong gisulayan ug pagtubag ang pipila ka mga pagsupak sa pagka-Dios sa atong Ginoo. Si Hesu Kristo mao ang Dios nga Ginoo mopahinungod sa daghang pagpamatuod sa  Kasulatan nga ang atong Manluluwas usa ka Dios.

 

A. Mga Teksto nga Nagsulti nga si Hesus Dios

 

Gikan kang Apostol Juan    Sa sinugdan mao ang Pulong, ug ang Pulong kauban sa Dios, ug ang Pulong mao ang Dios (Juan 1:1).  Walay bisan usa ang nakakita sa Dios, apan ang Dios ang Bugtong Anak, kinsa ang naa sa kiliran sa Amahan, siya ang nagpaila Kaniya (Juan 1:18). Sa pagsugod niining Ebanghelyo, si Juan mitawag kang Hesus nga Dios sa duha ka higayon. Sa katapusan sa Ebanghelyo, si Juan nagsugid nga si Tomas nag-ingon kang Hesus, “Ginoo ko ug Dios ko!” (Juan 20:28). Sama sa gihapon, si Juan nagtapos sa usa sa iyang mga sulat, “Ug hingbaloan nato nga mianhi ang Anak sa Dios, ug mihatag kanato sa salabutan sa pag-ila nga kita nakaila kaniya nga matuod, ug anaa kita kaniya nga matuod, nga mao ang iyang Anak nga si Hesu Kristo.  Siya mao ang matuod nga Dios, ug kinabuhi nga walay katapusan” (1 Juan 5:20).   Sa upat ka beses si Juan naggamit sa pulong Dios kang Hesus.

 

Gikan kang Apostol Pablo    Si  Pablo miingon nga gikan sa katawhan sa Israel “ug gikan kanila, sa kaliwatan sumala sa pagkatawo, natawo si Cristo nga mao ang Dios nga anaa sa ibabaw sa tanan, dalaygon hangtud sa kahangturan. Amen...” (Mga Taga-Roma 9:5). Sa Tito 2:13 si Pablo mihisgot sa pag-abot ni Kristo nga “mahimayaong pagpadayag sa atong dakung Dios ug Manluluwas, nga si Hesu Kristo...”  Sa Griyego nga pulonglaan (grammar) kung susama ang artikulo sa duha ka titulo, buot pasabot, nagahisgot sila sa usa ka persona lamang. Ang Tito 2:13 hugot nga nagsulti: “ANG dakong Dios ug atong Manluluwas, nga si Hesu Kristo.” Kung nagsulti pa ug ang Dios ug ang Manluluwas, nan kini mohisgot ug duha ka persona – usa gitawag Dios ug ang usa gitawag nga Manluluwas. Apan ang Tito 2:13 nagahisgot sa usa lamang ka Persona, ang Dios/Manluluwas, mao si Hesus.

 

Gikan kang Apostol Pedro   Sa 2 Pedro 1:1 si Pedro misulat bahin kang Kristo nga “atong Dios ug Manluluwas” sa samang pamaagi ni Pablo sa Tito 2:13.

 

Gikan sa Tagsulat sa Mga Hebreohanon    Ang Amahan nagsulti sa Anak, “Ang Imong trono, O Dios, alang sa mga katuigan nga walay katapusan...” (Mga Hebreohanon 1:8).  Dili katingad-an nga si Hesus gitawag Dios, tungod kay Usa lang ang Kinsang Dios ug mahimong “kadan-ag sa Iyang himaya” (Mga Hebreohanon 1:3), ug kana mao ang Anak.

 

Ang Surpresa    Bisan tuod kining mga bersikuloha nagpadayag nga si Hesus gitawag nga Dios, kining halangdong kamatuoran dili mao ang pinakadakong pruweba. Sa usa ka bahin, ang demonyo gitawag nga dios niining kalibutan (2 Taga-Corinto 4:4), ug ang mga tawo mahimong tawgon nga mga dios (apan panagsa lang) tungod kay sila mga lider, sama sa giingon sa Juan 10:34,35. Ang pulong Dios dili mao ang personal nga ngalan sa Ginoo. Sa dihang moingon ang Biblia “Dios” nagpasabot  kini sa Ginoo Mismo, labi na kung bahin sa Iyang halangdong posisyon nga labaw sa tanan. Sa trabaho, ang mga tawo mohisgot sa ilang “boss”,  kung kinsa ang nagakupot nianang posisyona, apan ang “boss” dili mao ang tinuod nga pangalan sa ilang boss.  Ang kasagarang pamaagi ni Apostol Pablo sa paghisgot  sa Amahan mao ang Dios, ug kang Hesus mao ang Ginoo sama sa 1 Mga Taga-Corinto 8:4-6.  Makaduha lamang ka beses si Pablo migamit sa pulong Dios alang kang Hesus. Kini nagdala kanato sa pinakabug-at nga pruweba nga si Hesus mao ang Ginoong Dios.

 

B. Mga Teksto sa Bag-ong Tugon nga Naggamit sa “Jehova” kang Hesus

 

Ang primerong rason sa pagtoo nga si Kristo mao ang Ginoo sa himaya (1 Mga Taga-Corinto 2:8) mao ang pamaagi nga ang Balaang Tugon nagtawag Kaniya'g Ginoo.  Usahay ang Griyegong pulong alang sa Ginoo (kurios) nagapasabot lamang nga “Sir”. Mao kana ang insaktong pagtawag sa ubang mga tawo diri sa kalibutan, apan wala kana nagpasabot nga sila mga Dios! (Tan-awa ang Mateo 25:11).  Ang Bag-ong Tugon naggamit sa  kurios aron sa pagpakita sa respeto ni Sara sa iyang bana (1 Pedro 3:6).  Wala siya nagpasabot nga si Abraham mao ang Ginoo. Hinoon, sa pipila ka higayon asa gigamit ang Ginoo para kang Hesus, kini nagpasabot nga Siya ang Persona nga gitawag sa Daang Tugon nga “GINOO”.  Kadtong mga tekstoha mao ang pinakatataw nga pruweba nga si Hesu Kristo mao usab ang Ginoo!

 

Magasugod kita pinaagi sa pag-ila sa mga teksto sa Bag-ong Tugon nga mokutlo sa Daang Tugon sa paagi nga ginaila si Hesus nga GINOONG Dios sa Israel. Apil sa hugot nga pagkahimutang niining kamatuoran, kita samot nang makasiguro ug unsa ang buot pasabot sa mga apostoles sa dihang  nagsulti sila bahin kang Hesus isip Ginoo. Kung si Hesus adunay katungod sa Pangalan sa Dios – ang  Pangalan nga walay bisan kinsa ang mahimong makapanag-iya – nan, Siya gayud tinood nga Ginoo!  Ang Biblia nagsulti kanato nga ang Amahan nanghinaot nga ang kinatibuk-ang binuhat moangkon kang Hesus sa ing-anang paagiha (Filipos 2:9-11).  Kinahanglan atong pagatahuron ang Anak sa sama nga paagi nga ginatahod nato ang Amahan (Juan 5:23).

 

GINOO o Ginoo sa Daang Tugon   Sa Daang Tugon, ang Ngalan sa Dios kanunay'ng  gihatagan sa Ingles nga mga Biblia nga LORD[1] sa upat ka dagkong letra. Kini mao ang Pangalan sa Dios (Yahweh),[2]  dili ang Iyang titulo o posisyon.  Aduna pa'y ubang pulong nga gigamit sa Daang Tugon nga nagpasabot sa hataas nga posisyon.  Usa niini (Adonai) gihubad usab “Lord” (apan dili upat ka dagkong letra).  Ang Salmo 110:1 adunay Ngalan ug nag-ulohan: “Ang GINOO nagsulti sa akong Ginoo...(The LORD says to my  Lord...)”

 

1. Ang Pamaagi Nga ang Filipos 2 Nagkutlo sa Isaias 45

Kinsay nakapakita niini gikan sa kanhing panahon? kinsay nakapahayag niini kaniadto? Dili ba ako, si Jehova? Ug wala nay laing Dios gawas kanako, usa ka matarung nga Dios ug usa ka Manluluwas; wala nay lain gawas kanako. Tumotok kamo kanako, ug mangaluwas kamo, tanang mga kinatumyan sa yuta; kay ako mao man ang Dios, ug wala nay lain. Tungod sa akong kaugalingon ako nanumpa, ang pulong migula sa akong baba sa pagkamatarung, ug dili na mobalik, aron kanako ang tanang mga tuhod mangapiko, ang tanang mga dila managpanumpa. (Isaias 45:21-23)

...ang Dios nagbayaw kaniya sa kahitas-an ug mihatag kaniya sa ngalan nga labaw sa tanang mga ngalan, aron nga sa  ngalan ni Jesus ang tanang tuhod magapiko didto sa langit, dinhi sa yuta ug sa ilalum sa yuta, ug ang tanang dila magasugid nga Ginoo si Jesu-Cristo, alang sa pagdalayeg sa Dios nga Amahan. (Taga Filipos 2:9-11)

 

Sa  Isaias 45 ang GINOO ang nagasulti. Sama sa Deuteronomeo 4:35,39, Siya nagdeklara nga walay laing Dios gawas Kaniya ug walay laing Manluluwas. Parehong Dios ug Manluluwas ang gigamit alang kang Hesus sa Bag-ong Tugon, butang nga walay angay ug si Hesus dili paga-ilhon nga mao ang  GINOO sa Isaias 45. Ang dakong pahibalo sa Isaias 45 halangdon kaayo nga ang Dios mosaad niining kamatuoran. Siya nagpahibalo nga ang tanang tuhod magluhod atubangan Kaniya isip Dios, ug matag dila magsugid pinaagi sa Iyang Ngalan. Sa ingon nga paagi ang Ginoong Dios sa Israel nagpasabot nga Siya pagailhon sa tibuok kalibutan.  Klaro nga si Apostol Pablo nasinati niining kasulatan sa Isaias 45. Iyang gigamit kang Hesus ang mismong mga pulong nga gigamit sa Dios aron sa pagdeklara Kaniya  isip bugtong Dios. Makalilisang kaayo nga pagabuhaton kini ni Pablo kon dili man ugaling kini tinuod. Si Pablo dugang pa nagsulti nga si Hesus gibayaw sa pinakataas nga lugar. Siyempre, ang trono sa Dios mao ang pinakalabaw sa kahitas-an. Ang paagi alang sa Amahan sa paghatag kang Hesus sa pinakataas nga kadungganan mao ang paghatag Kaniya sa pinakalabaw'ng Ngalan.  Ang matag Hudyo nasayod kung unsa kini. Kini mao ang balaang Ngalan nga “GINOO”.  Ang tibuok kalibutan magsugid nianang kamatuoran – nga si Hesu Kristo Ginoo. Ang pag-ila Kaniya nga Ginoo nagadala ug himaya ug kahimoot sa Amahan, Kinsa mapaninguhaon nga ang tibuok kalibutan magayukbo atubangan ni Kristo.

 

2. Ang Pamaagi nga ang 1 Pedro 3 Nagkutlo sa Isaias 8

 

Ayaw kamo pag-ingon: Usa ka pagsukol, mahitungod sa tanan nga igaingon niining katawohan: Usa ka pagsukol; ni mahadlok kamo sa ilang kahadlok, ni mahikugang kamo niini.  Si Jehova sa mga panon, siya maoy inyong pagabalaanon; ug pasagdi nga siya maoy inyong kahadlokan, ug siya maoy inyong kalisangan. Ug siya maoy mahimong balaang puloy-anan; ugaling mao ang bato sa pagkapangdol ug mao ang bato sa pagkadugmok sa duruha ka mga balay sa Israel...(Isaias 8:12-14)

 

Ngani, kon ugaling paantuson man kamo tungod sa inyong pagbuhat ug matarung, bisan pa niini

kamo magamalipayon. Ayaw kamo kakuyaw sa ilang pagpanghadlok, ni magkalisang, hinonoa, sa sulod sa inyong mga kasingkasing katahai ninyo si Cristo ingon nga Ginoo...(1 Pedro 3:14,15)

 

Si Pedro mikutlo sa Isaias 8 diin ang GINOO nagsulti sa mga tao nga dili kahadlokan ang unsang ginakahadlokan sa uban. Sila angay'ng mahadlok lamang sa GINOO. Sa pagbalaan sa GINOO kinahanglan nga sila magpalahi. Ang GINOO  lamang ang ilang pagasaligan, dili ang bisan unsang dangpanan sa uban aron mangayo'g tabang. Kinsa man ang angay gahinan ug luna sa kasingkasing isip Ginoo? Niining tungura ang Apostol misal-ut kang Kristo sa pagkutlo sa Daang Tugon! Dili kini aksidente. Imbis magsulti'g “Gahini ug luna ang Ginoo sa inyong kasingkasing,” siya miingon, “Gahini ug luna si Kristo ingon nga Ginoo sa inyong kasingkasing.” Si Pedro nagtuyo sa pagpaila kang Kristo ingon nga Ginoo sa Isaias 8.

 

3. Ang Pamaagi nga ang Hebreohanon 1 Nagkutlo sa Salmo 102     Ang Mga Hebreohanon 1:5-13 naghisgot sa kalahian sa Anak ug sa mga manolunda ug gipamarehas Siya sa Dios. Kini mokutlo sa Salmo 45, ug nagasulti kanato nga kini mahitungod sa  Anak: “Apan sa Anak Siya nag-ingon 'Ang imong trono, O Dios, alang sa mga katuigan nga walay katapusan.'” Paghuman sa pagtawag sa Anak Dios, kini dayon mokutlo sa Salmo 102, ug gitawag Siya'g GINOO. Ang Salmo 102:25 nag-ingon, “Sa kanhi pa gayud gitukod mo ang patukoranan sa yuta...”  Apan ang Mga Hebreohanon 1:10 nagdugang “Ikaw, Ginoo,” tungod kay ang Ngalang GINOO makita nang daan sa Salmo sa niaging mga bersikulo.  Ang Mag-aawit (Psalmist) naghisgot mahitungod sa GINOO sa dihang siya miingon, “Sa kanhi pa gayud gitukod mo ang patukoronan sa yuta...”  Sa pagdugang “Ikaw, Ginoo,” ang Mga Hebreohanon 1 nagpamarehas kang Hesus sa GINOONG Dios sa Daang Tugon, ang Magbubuhat.

 

4. Uban pang Bersikulo sa Daang Tugon Bahin sa GINOO nga Gigamit kang Hesus sa Bag-ong Tugon

●         Ang Deuteronomeo 10:17 nag-ingon, “Kay ang GINOO nga inyong Dios, Siya Dios sa mga dios, ug Ginoo sa mga ginoo, ang daku nga Dios, ang makagagahum, ug ang makalilisang...”  Karon, huna-hunaa nga si Hesus gitawag ug “Hari sa kaharian ug Ginoo sa kaginoohan” sa Pinadayag 17:14 ug 19:16.

●         Ang Isaias 40:3-5 nagtagna sa usa ka tawo nga mogula isip usa ka tingog sa kamingawan nga nagasulti sa katawhan, “Andama ninyo ang dalan sa GINOO (Jehova)... ang halapad nga dalan alang sa atong Dios.”  Si Juan Bautista nagpaila kang Hesus nga mao ang GINOO. Sa iyang pagkutlo sa Isaias 40 siya mihatag sa iyang makahibulungang pagsabot ug kinsa si Kristo (Juan 1:23, 29-34; usab sa Mateo 3:3; 11:10)

●         Ang GINOO Kinsa nagsulti sa mga pulong sa Proberbio 3:12 mao si Kristo sa Pinadayag 3:19.

●         Sa Zacarias 12:10, ang GINOO mihisgot sa panahon nga Sila motutok Kanako nga ilang gipalagbasan... Si Apostol Juan nagsulti kanato nga kining Kasulatan natuman sa kamatayon ni Hesus. Busa sa dihang ang katawhan mitutok sa gibangkaw nga lawas ni Hesus, ang Ginoong Dios sa Israel mismo ang ilang gitutukan (Juan 19:35-37).

●         Sa Taga Roma 10:9, ang kaluwasan maangkon sa pagsugid nga si Hesus Ginoo.  Ang apostol nag-uyon niining baruganan pinaagi sa pagkutlo sa Joel 2:32, “Ug mahitabo nga bisan kinsa nga magatawag sa Ngalan sa GINOO (Jehova) pagaluwason.”  Ang Ginoo sa Taga-Roma 10 mao si Hesus, ug sa Joel 2 mao si Yahweh.

●         Ikumpara ang Isaias 6:1-3 sa Juan 12:39-41.  Ayaw kalimti ang Juan 12:41 asa nakita ni Isaias ang himaya ni Hesus, sa dihang nakita Niya ang Ginoo nga gibayaw sa kahitas-an! (Sa Isaias 6:1 kini ang matinahurong tawag nga Adonai apan sa 6:3 kini mao si Yahweh.)  Sa dihang nakita ni Isaias ang GINOO, iyang nakita ang himaya ni Hesus!

●         Ang Isaias 8:14 nagsulti nga ang GINOO mahimong batong kapangdolanan. Sa Taga-Roma 9:32,33 ang bato mao ang Kinsa nga gitag-an sa Isaias 28:16.  Si Pedro nag-ingon nga kining bato mao si Kristo (1 Pedro 2:4-8). (Tan-awa ang Lukas 2:34).

●         Ang GINOO nagpahayag nga ang Adlaw nga Igpapahulay Iyaha (Exodo 31:12-17), ug sa Marcos 2:27, 28, si Hesus mihisgot sa Iyang Kaugalingon, “Ang Anak sa Tawo GINOO bisan pa sa Adlawng Igpapahulay.”

 

Ang mga Apostol Pablo, Pedro ug Juan, ug ang tagsulat sa Mga Hebreohanon tanan nagsulti kang Hesus nga GINOO sa Kasulatan sa Daang Tugon. Ang kinakusgang ebidensya nga si Hesus mao ang GINOONG Dios mao ang pamaagi nga ang Kasulatan sa Bag-ong Tugon naggamit nianang Ngalan ngadto Kaniya!  Siya usab naa nianang balaang Ngalan kinsa ang Dios lamang ang mamahimong makaangkon.

 

C. Ebidensya sa Daang Tugon: ang Manolunda sa Ginoo

 

Ang Daang Tugon naghisgot sa Persona nga gipadala sa GINOO nga gitawag ang Manolunda sa GINOO. Gawas sa Anak sa Dios, ang mga manolunda Iyang mga binuhat. Ang pulong manolunda yanong nagpasabot sa sinugo, busa ang mga anghel mga suluguon sa Dios. Si Kristo mahimong tawagon nga Manolunda/Sinugo apan dili Siya usa sa mga manolunda nga gibuhat sa Dios. Kining pinasahing Manolunda, nga gitawag Manolunda sa Ginoo, kanunay'ng ginapaila nga GINOO; apan Siya usab may kalahian sa GINOO. Ang Daang Tugon wala nagpatin-aw sa Trinidad, bisan pa klaro kini nga ang GINOO dili lamang usa ka Persona.  Sa pagkamatuod, sa Isaias 42:1; 48:16; ug 61:1 adunay tulo ka Persona! Kung ikumpara nato kini sa Bag-ong Tugon, atong masulti nga ang Manolunda sa GINOO[3] sa Daang Tugon nagatudlo kang Kristo, nga gipadala sa Amahan isip Iyang Sinugo.

 

Genesis 16:7-14   Ang Manolunda sa GINOO Kinsa nakig-istorya kang Hagar mao ang GINOO.  Apan kining Manolunda naghisgot sa GINOO nga lahing Persona (v.11). Si Hagar nakakita sa Manolunda sa Ginoo ug nagtawag Kaniya'g Dios sa bersikulo 13. Ang Manolunda sa GINOO ang Kinsang nag-istorya kaniya (v. 9), apan “ang GINOO mismo ang Kinsang nag-istorya kaniya” (v. 13).  Kini ang primerong paghisgot sa Biblia niining Persona, Kinsa parehong gitawag GINOO ug Dios.

 

Exodo 23:20-33     Ang GINOO miingon, “Tan-awa, ako magapadala ug manolunda sa unahan ninyo...”  Siya kasagaran ginatawag “ang Manolunda sa Ginoo”, apan sa Exodo 23 Siya ang yanong “Akong Manolunda”.[4]  Tungod kay Siya adunay katungod sa dili pagpasaylo, Siya adunay pagbuot sa Dios lamang, ug busa Siya adunay ranggo nga Dios. Tan-awa ang Marcos 2:7-12 (Tan-awa sa ubos Siya Nagpasaylo sa mga Sala).  Ang ginasulti niining Manulonda/Sinugo susama sa ginaingon sa Dios.  Siya wala lamang nagasulti alang sa GINOO apan isip GINOO (v.22).  Ang Iyang mga lihok iya sa Dios (vv. 23,27-30).  Duha ka balaang Persona ang may kalahian apan Kinsa nagkahiusa sa kalihokan.

 

Ang mga pulong “Ang Akong Ngalan anaa Kaniya” (v. 21) kinahanglan gahinan ug espesyal nga atensyon. Dili kini susama sa pagpangalan sa kang bisan kinsa isip respeto sa usa ka tawo. May susamang kahulugan ang Ngalan sa  mismong Persona, busa “Ang Akong Ngalan anaa Kaniya” nagkahulugan “Ako anaa Kaniya.”[5]  (Tan-awa ang Juan 10:36-38; 14:10,11.)  Sa Deuteronomeo 12:11 ang puloy-anan alang sa Ngalan sa GINOO sa yanong pagkasulti mao ang puloy-anan alang sa GINOO.  Kay ang Ngalan sa Dios gibalikbalik man nga ginapaila uban niining Manolunda, ang Ngalang “Yahweh” o “Jehova” mao ang Ngalan niining Sinugo o Tigbalita.

 

Genesis 22     Ang Dios nagsugo kang Abraham sa paghalad sa iyang anak, ug dayon ang Manolunda sa GINOO nagpugong kaniya.  Siya nag-ingon nga si Abraham wala nagdumili sa iyang anak “gikan Kanako” (vv. 11,12). Busa ang Manolunda sa GINOO mao ang GINOO kang Kinsa si Isaac pagahalaron. Sa  bersikulo 15-17 ang Manolunda sa GINOO nanumpa nga Iyang pagahatagan si Abraham ug daghang mga kaliwatan.  Ang Mga Hebreohanon 6:13-18 nagsulti nga ang Dios mao ang Kinsa ang naghimo nianang saad, ug ang Exodo 32:11-14 nagsulti nga ang GINOO  mao ang nagbuhat niini.  Tataw nga ang Manolunda sa GINOO  mao ang Dios nga GINOO.

 

Uban Pang mga Kasulatan:

●         Sa Zacarias 1 ang Manolunda sa GINOO ug ang GINOO nag-istoryahanay (vv. 12,13).  Sa     v. 19 ang propeta nangutana sa Manolunda.  Ang Manolunda sa GINOO sa pagtubag mao ang gitawag nga Ginoo (v. 20)

●         Sa Oseas 12 ang Manolunda nga gibuntog ni Jakob (v. 14) mao ang GINOONG Dios nga Makagagahom (v. 5).

●         Sa Josue 5 Kining Persona, nga gitawag sa ubang Kasulatan “ang Manolunda sa GINOO”, nagpakita niining panahona kang Josue ingon nga “Principe sa panon sa kasundalohan sa GINOO” (v. 14).  Iyang gisultihan si Josue sa paggabuhaton, ug Siya dayon gipaila sa texto isip GINOO (Josue 6:2).

●         Sa Exodo 3 ang Manolunda sa GINOO nagpakita kang Moises sa nagdilaab nga sapinit (v.2). Apan kini nagsulti nga ang GINOO nakakita ug ang Dios mitawag kang Moises gikan sa nagdilaab nga sapinit (v.4).  Sa Mga Buhat 7:30-32 kining Persona mao ang gitawag nga Dios.

●         Sa Mga Maghuhukom 6:11-22 tulo ka higayon nga ang Manolunda sa GINOO gipaila isip GINOO.

●         Sa 2 Samuel 24 ug 1 Mga Cronicas 21 ang Manolunda ug ang GINOO nag-istoryahanay isp magkalahing mga Persona. Kining mga textoha usab nagpakita nga ang GINOO nagpadala niining Manolunda.

 

Ang paggamit niining titulo sa Daang Tugon nagpakita nga:

                        1. Ang Manolunda sa GINOO gipadala sa GINOO.

2. Kining Manolunda sa GINOO lahi nga Persona gikan sa GINOO Kinsa nagpadala Kaniya.

3. Ang Manolunda sa GINOO gipaila isip ang GINOO.

 

Si Ginoong Hesus wala gayud naggamit niining titulo alang sa Iyang Kaugalingon, ni ang ubang mga Kasulatan tin-aw nga nagpaila niining titulo sa Mesias, ang Anak ni David, o Anak sa Tawo. Sa Malaquias 3:1 ang pulong nga gihubad nga sinugo makaduha gipakita. Sa makaduhang higayon sa Daang Tugon sa Griyego kini ang pulong anghel o manolunda (aggelos).[6]  Ang unang sinugo mao ang mag-andam sa dalan alang sa Ginoo. Kini mao si Juan Bautista (Mateo 11:7-15 ug Marcos 1:1-8).  Ang Kinsang ipaila ni Juan mao ang Ginoo. Siya usab gitawag nga sinugo o manolunda.  Siya mao ang Sinugo sa Tugon, o ang Manolunda sa Tugon (Malaquias 3:1).  Busa ang katapusang pahina sa Daang Tugon nagpaila kang Kristo nga mao Kining Manolunda.

 

Ang Manolunda sa Ginoo sa Daang Tugon nahitukma sa pagpresentar kang Kristo sa Bag-ong Tugon.  Si Kristo isip ang Pulong mao ang Sinugo gikan sa Dios (Juan 1:1,18).  Ang Dios nakigsulti pinaagi sa Iyang Anak (Hebreohanon 1:1,2). Si Kristo gipadala sa Iyang Amahan (tan-awa ang Juan 8:42; 10:36), apan Siya may kalahian sa Iyang Amahan. Walay ni usa ang mamahimong mag-angkon sa pinasahing Ngalan sa GINOO kondili ang Kinsa Mao ang GINOO, apan si Hesus nakahimo niini. Aduna usab Usa nga nagpakita isip pinasahing Manolunda sa sinugdan ug katapusang bahin sa Daang Tugon, ug nahimugso sa tawhanong inahan sa Bag-ong Tugon.  Siya usab mao ang GINOONG Dios sa Israel.

 

 

 

Kinsa ang adunay Ngalang Jehova? Kadtong mga nag-angkon nga sila matinud-anon sa Ngalan ni Jehova apan wala nagatuo nga si Kristo mao si Jehovah (o Yahweh) wala naga-ila sa tinuod nga Jehova.  Ilang ginabulag ang dili mabulag nga Amahan ug Anak ug nagakupot sa mademonyong usa-ka-persona-lamang nga dios nga ilang buhat-buhat.  Dayon ilang ginaangkon nga ang Ngalang “Jehova” alang sa Amahan lamang. Bali kini sa ginahimo sa Amahan!  Adunay usa lamang ka GINOONG Dios ang Israel. Siya ang Amahan, ang Anak ug ang Espiritu Santo.[7]

 

D. Ebidensya sa Daang Tugon: ang Magbalantay sa mga Katawhan sa Dios

           

            Ang Kusgan ni Jacob...ang Magbalantay, ug ang Bato ni Israel (Genesis 49: 24)

 

Ang Magbalantay sa Israel usa sa titulo sa Dios sama sa Salmo 80:1: “Patalinghugi, O Magbalantay sa Israel... Ikaw nga nagalingkod ibabaw sa querubin...”  Ang GINOO lamang ang naglingkod sa ibabaw tunga sa mga querubin (Salmo 80:1).  Siya mao ang susamang GINOO nga gitawag ni David nga iyang Magbalantay sa Salmo 23:1.

 

Ang mga magbalantay mamahimong mga pastor (Mga Buhat 20:28) o mga pangulo. Pananglitan, si Haring David namahimong magbalantay sa nasud (Salmo 78:70-72). Unsaon man nato pagkabalo kon  si Hesus labaw pa nianang klase nga magbalantay? Ang Biblia ba tinuod nga nagapresentar kang Kristo isip Dios nga GINOO, ang Magbalantay sa katawhan sa Dios?

 

Ang maisog nga tubag ni Jesus mao, “AKO ang Maayong Magbalantay”  Juan 10:11,14. Siya nag-angkon nga mao ang Magbalantay sa Salmo 80.  Ang ubang mga texto sa Bag-ong Tugon nagsuporta niini. Si Kristo mao  ang Pangulong Magbalantay sa 1 Pedro 5:1-4 ug “ang dakong Magbalantay sa mga karnero” (Mga Hebreohanon 13:20), kang Kinsa maiya ang himaya hangtud sa hangtud! Kining mga pinulongan angay lamang alang sa Dios. Ang presentasyon sa Daang Tugon sa Dios isip Magbalantay gisundan pinaagi sa pagpadayag sa Bag-ong Tugon kung diin si Kristo adunay susamang titulo sa makatulo ka higayon. Siya mao ang Magbalantay, dili usa ka Magbalantay, apan ang pangulong labaw sa tanan.

 

Sa dihang ang Daang Tugon nagasulti sa GINOO isip Magbalantay (Isaias 40:10,11) ug dayon kang Kristo nga Magbalantay sa Bag-ong Tugon, kini nagasulti kanato kung Kinsa gayud si Hesus. Ang mga sunod nga mga kasulatan tanan naghisgot kang Kristo isip usa ka Magbalantay. Tungod kay ang GINOO nagsaad sa Iyang Kaugalingon isip nag Magbalantay sa sunod nga mga texto, kini nagpakita nga si Kristo isip GINOONG Dios mao ang ilang katumanan.

 

1. Ang Mesayanhong Magbalantay sa Miqueas 5:2-5       Apan ikaw, Bethlehem Ephrata, ikaw nga maoy diyutay nga lungsod diha sa taliwala sa mga linibo nga banay sa Juda, gikan kanimo dunay usa nga mogula nganhi kanako nga mahimong magmamando sa Israel; kang kansang kaagi sa kagikanan gikan pa sa kanhing panahon , gikan sa walay katapusan...Ug siya motindog, ug magapakaon sa iyang panon diha sa kusog ni Jehova, sa pagkahalangdon sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios: ug sila magapuyo sa kasigurohan ; kay karon siya mahimong daku ngadto sa mga kinatumyan sa kalibutan.Ug kining tawohana mahimong atong pakigdait.

 

Ang Kinsang matawo sa Bethlehem klaro nga mao si Hesu Kristo, ang saad nga Pangulo sa Israel (v.2).  Si Mateo nagsulti nga si Miqueas nagtagna kang Hesus (Mateo 2:3-6). Si Kristo magbantay sa Iyang panon (v. 4), ug Siya mahimong daku ngadto sa mga kinatumyan sa kalibutan. (Tan-awa ang Salmo 72:8.) Dugang pa, si Miqueas naghisgot sa Iyang kagikanan gikan pa sa kanhing panahon, nga nagpasabot  nga ang umaabot nga Pangulo walay kahangturan. Si Miqueas nagdugang nga ang Mesiyas mamahimong ilang pakigdait, benefisyo nga maggikan lamang pinaagi kang Kristo (Efeso 2:14).

 

2. Ang Mesayanhong Magbalantay sa Ezekiel 34    Kining texto adunay mas daghang detalye mahitungod sa GINOO isip Magbalantay.  Sa panahon ni Ezequiel, ang mga hakog nga mga pangulong magbalantay sa Israel nag-atiman lamang sa ilang kaugalingon. Ilang gipahimuslan ang ilang mga panon (vv.1-6), apan ang Ginoo magaluwas sa mga Iyaha (vv. 7-10). Ang GINOO Mismo ang magpangita ug magluwas sa mga nahingsalaag (vv.11-22; tan-awa ang Lukas 19:10).  Siya magbutang “ug Magbalantay ibabaw kanila...ang akong alagad nga si David” (v.23). (Niining bersikuloha, ang “David” laktod sa “Ang Anak ni David”. Si Ezekiel misulat sa daghang katuigan human namatay si David.)

 

Ang GINOO mipahinungod sa Iyang personal nga kalabutan isip Magbalantay: “Ako gayud, bisan Ako magasusi  sa akong mga karnero” (v. 11);  Ako ang magbantay sa akong mga karnero (v.12); Ako magaluwas kanila (v.12); Pagakuhaon ko sila (v. 13); Akong pasibsibon sila (v. 13), ug sila akong paga-atimanon (v.14).  Sa vv. 11-22 ang Labing Labawng GINOO nagproklama sa Iyang pagabuhaton 15 ka beses. Dayon Siya miingon nga Iya kining pagabuhaton pinaagi sa Iyang alagad nga si David.  Sa pagsaad Niya sa Iyang Kaugalingon, Iyang gisaad si Kristo. Ang “Ako gayud” sa v. 11 nahimong “Ibutang Ko ibabaw kanila... ang akong alagad nga si David” (v. 23).

 

“Ug sila managpakaila nga ako, si Jehova nga ilang Dios, ako nagauban man kanila, ug nga sila, ang balay sa Israel, mao ang akong katawohan,” nagaingon ang Ginoong Jehova.  “Ug kamo nga akong mga carnero, ang mga carnero sa akong sibsibanan, mga tawo man, ug ako mao ang inyong Dios,”  nagaingon ang Ginoong Jehova (Ezequiel 34:30,31).

 

Ang propesiya sa pag-abot sa  Magbalantay/Mesiyas nagpasabot nga ang GINOO magauban kanila.  (Timan-i ang susamang tema sa Ezequiel 37 sa ubos.)  Sa Ezequiel 34:31, ang Dios nagdeklara nga ang mga katawhan Iyang mga karnero. Dayon si Hesus nagatawag kanila nga IYANG mga karnero (Juan 10:14,26).  Sa pagsulti niining paagi, si Hesus nagpaila sa Iyang kaugalingon isip GINOO niining mga karnero, ang katumanan sa Ezequiel 34.  Iya kining nahimo sa duha ka pamaagi:  Siya nag-angkon nga Siya ang Magbalantay, ug Siya nag-angkon nga ang mga karnero Iyaha (Juan 10:11,14,26).  Si Hesus naggamit sa pinasahing lingguahe sa “usa ka Magbalantay” (Juan 10:16) nga makita sa Ezequiel 34:23.

 

Si Kristo lahi sa mga magbalantay nga nag-ihaw sa mga karnero sa Ezequiel 34:3, ug nag-abuso sa mga panon. Sa Juan 10 si Hesus ang kalahian batok sa mga abusadong magbalantay sa Juan 9.  Sa Ezequiel 34 ang mga karnero gipamatay alang kalan-on sa ilang mga magbalantay, apan ang Buotang Magbalantay nag-ingon nga Siya magpakamatay sa Iyang karnero (Juan 10:10,11). Uban sa pinasahing lingguahe ug klaro nga pagkumpara, si Hesus nagpatin-aw sa Iyang posisyon isip balaang Magbalantay ibabaw sa mga panon sa Dios.  Si Ginoong Hesus ang katumanan niining propesiya.

 

3. Ang Mesayanhong Magbalantay sa Ezequiel 37:24-27        “Ug si David nga akong alagad maoy magahari sa ibabaw nila, ug silang tanan may usa lamang ka magbalantay: sila usab magalakaw sa akong

mga tulomanon, ug magabantay sa akong kabalaoran ug magabuhat kanila. Ug sila magapuyo sa yuta nga gihatag ko kang Jacob nga akong alagad, diin didto magpuyo ang inyong mga amahan; ug sila magapuyo didto, sila, ug ang ilang mga anak, ug ang mga anak sa ilang mga anak, sa walay katapusan: ug ang akong alagad nga si David mahimo nga ilang principe sa walay katapusan.  Labut pa ako makigtukod ug usa ka tugon sa pakigdait uban kanila; kini mahimo nga usa ka tugon nga walay katapusan uban kanila; ug sila ipahimutang ko, ug padaghanon ko sila, ug ipahiluna ko ang akong balaan nga puloy-anan sa taliwala nila sa walay katapusan gayud.  Ang akong tabernaculo magauban usab kanila; ug ako mahimo nga ilang Dios, ug sila mahimo nga akong katawohan.”

 

Ang akong alagad nga si David nagpasabot sa umaabot nga Anak ni David. Si Hesus lamang ang katumanan niining saad.  Ang Miqueas 5:5 nagsaad ug pakigdait, ug ang Ezequiel 37 nagtagna sa pakig-saad sa pakigdait. Si Hesus mao ang Tigpatiwala nianang bag-o ug mapinadayonong pakig-saad. (Tan-awa ang Mga Hebreohanon 8:6-13, 9:15, 12:24, ug 13:20.)  Ang dugo ni Hesus  mao ang bag-ong pakig-saad sa Akong dugo (Lukas 22:20).

 

Ang Benediksyon sa Mga Hebreohanon 13     Si Ezequiel nagasaad kang Kristo (ang Anak ni David, v.24), ang kasabutan sa pakigdait (v. 26), gani usa ka walay katapusan (v. 26), uban ang paghinlo gikan sa kasal-anan (v. 23) ug uban ang bag-ong pagtuman nga gisilsil kanila (v. 24).  Ang Taga-Hebreohanon 13:20,21 nagsulti ug panalangin gikan sa Dios sa pakigdait, Kinsa ang naglihok pinaagi sa (makahinlong) dugo ni Kristo ang dakong Magbalantay sa mga karnero.  Ang resulta niining tanan mao nga ang Dios nagalihok sa atong mga kasingkasing sa pagtuman, butang nga kahimut-an Kaniya.

 

Sa dihang ang GINOO nag-ingon, “...ug ipahaluna ko ang akong balaan nga puloy-anan sa taliwala nila sa walay katapusan gayud.” (v. 26)  Siya nagsaad nga ang Anak ni David mahimo nilang principe sa walay katapusan (v. 25). Si Kristo mao ang umalabot nga Magbalantay, Hari ug Principe. Kini nagpasabot sa permamenteng pakig-uli.

 

Sa Pinadayag 21:3 nag-ingon, "Tan-awa, ang puloy-anan sa Dios anaa uban sa mga tawo.  Siya magapuyo ipon kanila ug sila mahimong iyang katawhan, ug ang Dios gayud mao ang magpakig-uban kanila ug mahimong ilang Dios.”  Ang puloy-anan mao ang Presensya sa Dios taliwala sa Iyang katawhan. Sa dihang si Hesus nagpakatawo, kini mao ang GINOO nga nakig-ipon sa mga tawo sa pagpuyo (Juan 1:14), sama sa pag-uban Niya kanila sa desyerto. Si Hesus mao ang bag-ong tabernakulo sa Dios dinhi sa kalibutan. Sa panahon ni Moises ang mga katawhan nakakita sa himaya sa Dios sa ibabaw sa daang tabernakulo (Exodo 40:34, 35). Sa dihang si Jesus nagpakatawo, ang katawhan mahimong makakita sa himaya sa Dios sa kalibutan sa makausab. Ang daang tabernakulo gitukod aron ang Dios mahimong magpuyo ipon sa katawhan. Kadugayan, Iyang gibutang na usab ang Iyang Presensya sa kalibutan pinaagi sa pagpadala kang Kristo, aron nga si bisan kinsa ang makakita Kaniya makakita sa Amahan (Juan 14:9). Kining tanan walay hinungdan gawas nga si Hesus mao ang Ginoong Dios nga nagpakatawo.

 

Si Kristo nagtuman niining tanan. Siya nag-angkon nga mao “ang Magbalantay”. Siya ang Anak ni David, ang Sinaad nga Principe, ang Tigpatiwala sa bag-ong pakig-saad, ug ang Iyang Presensya dinhi mao ang puloy-anan sa Dios diri sa kalibutan.

 

4. Ang Mesayanhong Magbalantay sa Jeremias 23:1-6      Haduol sa Ezequiel 34 ug 37 mao ang propesiya ni Jeremias.  Sa susamang problema ug susamang panahon kining duha ka mga propeta nagpropesiya. Ang mga magbalantay-pangulo nanagdaut sa mga karnero. Parehong mga propeta ang nagpropesiya nga usa ka maayong hari ang maggikan sa linya ni David.  Si Jeremias nag-ingon nga ang GINOO mismo ang magatigom sa Iyang mga panon (v. 3), butang nga ginahimo sa usa ka Magbalantay. Dayon ang propeta nagdugang nga kining umalabot nga hari magdumala sa pagkamatarong. Ang katumanan sa Jeremias 23 mao si Hesus, ang Maayo (ug matarung) nga Magbalantay sa linya ni David.  Ang GINOO nag-ingon nga ang Juda pagaluwason.  Kini nagapasabot nga ang umalabot nga hari mao ang mamahimo nilang Manluluwas. Ang propesiya ni Jeremias nagtapos uban sa maanindot nga punto; ang insaktong Ngalan niining matarung nga hari sa linya ni David mao Ang GINOO ang atong Pagkamatarong.

 

Ang Jeremias 23:6  ba nagtudlo nga si Kristo mao ang GINOONG Dios?  Daghan ang mga tawo nga adunay ngalan nga nagpasabot sa Ginoo. Pananglitan, ang Isaias nga ngalan nagapasabot “ang GINOO nagaluwas”. Ang ngalang Ezequiel nagkahulugang “Ang Ginoo ang nagapakusgan”.  Wala nagapasabot nga si Ezequiel Dios.  Ang mga susamang ngalan nagahatag ug kahimayaan sa Dios, apan wala sila nagahulagway nianang tawhana nga ginganlan.  Ang ngalan nga nagasugid sa GINOO dili usa ka pag-angkon sa pagka GINOO.  “Ang GINOO atong Pagkamatarong”, hinoon, usa ka paghulagway kang Kristo, sama usab sa Iyang upat ka mga ngalan sa Isaias 9:6.  Sa Isaias 7:14 ang Emmanuel (ang Dios uban kanato) usa usab ka kamatuoran mahitungod Kaniya (Mateo 1:23).  Ang Ngalan “Hesus” gihatag tungod kay Siya ang Manluluwas Kinsa “magluwas sa Iyang katawhan gikan sa ilang mga sala.”

 

Si Hesus mao ang atong pagkamatarong (1 Mga Taga-Corinto 1:30), tungod kay Siya lamang ang Kinsang nakatuman sa balaod sa Dios. Sa Iyang pagkamasinugtanon ang mga magtutuo namahimong matarong (Taga Roma 5:19). Si Mica ug Ezequiel nagproklama ug  kalinaw pinaagi niining Magbalantay.  Kadtong mga namatarong pinaagi sa pagtuo kang Kristo, ang GINOO nga atong Pagkamatarong, adunay  pakigdait uban sa Dios (Taga-Roma 5:1,2), tungod kay Siya ang pagkamatarong nga atong gikinahanglan (2 Mga Taga-Corinto 5:21).

 

5. Ang Mesayanhong Magbalantay sa Zacarias 13:7   Si Zacarias nagpropesiya matud sa Magbalantay nga masamdan ug ang mga karnero nga magkatibulaag. Si Hesus mikutlo niining kasulatan mahitungod Kaniya sa Mateo 26:31 ug Marcos 14:27.  Busa si Hesus mao ang Magbalantay nga gipropesiya ni Zacarias.  Siya usa ka tawo apan Siya usab gitawag nga “Kauban” sa Dios (NKJV) o “ang tawo nga nagtindog tupad kanako” (ESV).  Kung si Hesus ing-ana ka haduol uban sa GINOO, Siya kinahanglan nga labaw pa sa tawo.  Ang Magbalantay, Kinsa masamdan ug pagalansangon, mao ang Kauban sa Amahan.

 

Kasumahan sa GINOO isip Magbalantay:  Si Hesus miingon nga ang mga Kasulatan nagpamatuod bahin Kaniya (Juan 5:39). Siya matawo sa linya ni David sa Betlehem, ang lugar ni David.  Ang Mga Mesayanhong propesiya nga ang GINOO personal nga mamahimong Magbalantay sa Iyang mga panon nangatuman diha kang Kristo. Busa si Hesu Kristo mao ang GINOONG Dios sa Israel, ang bugtong Magbalantay nga gipropesiya sa  Ezequiel 34 ug 37.   Ang Maayo, ang Pangulo, ug ang Bantugang Magbalantay mga titulo tanan sa Ginoo nga gipaabot sa Daang Tugon ug gipatin-aw sa Bag-ong Tugon. Kining tulo maggamit tanan kang Kristo.  Aron masabtan kining mga propesiya, atong pagatun-an pag-ayo ang Juan 10.

 

Busa si Hesus mao ang Kusgan ni Jacob...ang Magbalantay, ug ang Bato ni Israel (Genesis 49:24).  Gawas pa sa mga Kasulatan nga naghisgot sa GINOO isip Magbalantay, ang uban naghisgot mahitungod sa umalabot  nga Anak ni David isip Dios (Isaias 7:14; 9:6).  Ang pagka Diosnon ni Kristo dili lamang doktrina sa Bag-ong Tugon; kini mao ang pagtulun-an sa tibuok Biblia.  Dayon sa Bag-ong Tugon makita nato kung giunsa ni Ginoong Hesus paggamit ug mga bantugang titulo alang sa Iyang Kaugalingon.

 

E.  Upat ka mga Titulo nga Gigamit ni Hesus sa Iyang Kaugalingon

 

1. Ang Kristo       Naggikan sa Griyego ang pulong Kristo;  sa Mga Hebreohanon kini ang Mesias ug sa Iningles, Anointed.  Ang Daang Tugon naghisgot niining titulo sa duha ka lugar lamang: Daniel 9:25,26 ug Salmo 22:2. (Sumala sa Mga Buhat 2:24-27 ug 13:32,33 ang Salmo 2 nagpasabot kang Kristo.)  Sa tulo ka higayon si Hesus nag-ingon nga Siya ang Mesias (Juan 4:25,26 ug 17:3; Marcos 14:61,62). Makaduha ang Ginoo nag-uyon uban sa mga nagsulti nga Siya ang Kristo (Juan 11:25-27 ug Mateo 16:16).  Sa Juan 11:25-27 ang titulong Kristo nahisakop sa Anak sa Dios. Sa pagsulti nga Siya ang Kristo, Siya nagpasabot sa tanan nga gisulti sa Salmo 2 ug Daniel 9 mahitungod Kaniya..[8]

 

2.  Ang Anak ni David      Kining titulo makita lamang sa Mateo, Marcos ug Lukas.  Labaw pa sa Mesias ang pagpakita niini. Ang mga titulo duol ang koneksyon sa: “Unsa man ang inyong paghunahuna mahitungod kang Kristo?”  “Anak Siya ni David,” sila mitubag (Mateo 22:42). Ang Daang Tugon nagdeklara nga ang Mesias maggikan kang David (Isaias 9, 11 & 55; Salmo 89; Amos 9;  ug Jeremias 23).  Ang Bag-ong Tugon nag-abri pinaagi sa pagpahiluna niining tawhanong koneksyon gikan kang Haring David.  Aron mamahimong Mesias, Siya kinahanglang mahimong tawhanong Hari sa Israel.  (Tan-awa ang Juan 18:37.)  Atong pagahinumduman ang pag-angkon sa Dios nga Siya  isip  Dios mao ang ilang Hari (1 Samuel 12:12).  Ang Salmo (sama sa Salmo 47) naghisgot sa Dios isip Hari. Ang Daang Tugon migiya kanato sa pagpaabot sa balaang Persona Kinsa mamahimong tawhanong Anak ni David.

 

●         Ubang propesiya sa Daang Tugon nagpasabot  nga ang gisaad nga moabot Mao ang GINOO. (Tan-awa sa taas “Ang Magbalantay sa Katawhan sa Dios”.)

●         Sa Isaias 7:13, 14 ug 9: 6,7 ang umalabot nga Anak ni David gitawag nga Dios.

●         Si Hesus nag-angkon nga mao ang gisaad nga Hari ug Mesias sa Daang Tugon.

 

Busa sa paghimo niining mga pag-angkon, si Hesus nag-angkon nga mao ang Ginoong Dios.[9]

 

3.  Ang Anak sa Dios     Sa upat ka mga titulo nga atong ginatan-aw, ang usa sa pinakaduol nga nagatudlo kanato sa pagka-Dios ni Kristo mao ang “Anak sa Dios”.  Kasagaran (halos 100 sa Ebanghelyo ni Juan pa lamang) ang Ginoong Hesus naghisgot sa Dios isip “ang Amahan” o “Akong Amahan” (Juan 5:17). Sa dihang gibuhat Niya kini, Siya nagpasabot nga isip pinasahing Anak sa Amahan Siya nagpakigsama Sa Amahan (Juan 5:18).  Sa dihang Siya naghisgot sa Dios isip Amahan sa uban Siya nagasulti “inyong Amahan”, alang sa Iyang relasyon Siya miingon “Akong Amahan” (Juan 20:17).  Iyang gigamit ang hamubong pormang “Anak” (Mateo 11:27) mas kadaghan kaysa “Anak sa Dios” (Juan 10:36).  Sa dihang Iyang gisulti “Anak sa Tawo” Siya mao ang walay katapusang Anak sa Dios nga gipadala aron magpakatawo, apan kanunay'ng nagpabilin sa ranggo sa Dios. Sa pagsulti Niya'g “Anak” Siya nagpasabot nga Siya ang masinugtanong kauban, kanunay'ng kuyog, ug perpektong hulagway. Isip sinagop nga mga anak dili kita ang mga may kadan-ag sa himaya sa Dios, apan si Hesus (Mga Hebreohanon 1:3). Sa ing-aning yanong pulong nga Anak, si Hesus klarong nagpasabot nga Siya usab, Dios ug Ginoo sa dili mabulag nga Trinidad.

 

4. Ang Anak sa Tawo     “...Nakita ko diha sa mga panan-awon sa kagabhion, ug, ania karon, may usa nga miabut uban sa mga panganod sa langit nga usa nga sama sa anak sa tawo, ug siya miduol kaniya bisan pa ngadto sa tigulang sa mga adlaw, ug ilang gidala siya haduol sa iyang atubangan. Ug may gihatag kaniya nga dominio, ug  himaya, ug gingharian, aron ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan manag-alagad kaniya: ang iyang dominio mao ang dominio nga walay katapusan, nga dili umalagi, ug ang iyang gingharian mao kadtong dili mabungkag.” (Daniel 7:13,14)

 

Ang titulong Anak sa Tawo makita sa upat ka Ebanghelyo kapin sa 70 ka beses. Kini ang titulo nga gigamit ni Hesus sa Iyang Kaugalingon labaw sa uban. Sa Daniel 7 kining bantugang Persona,  ang Anak sa Tawo, may kalahian sa Tigulang sa mga Adlaw.  Ang Tigulang sa mga Adlaw mao ang Walay Katapusang GINOONG  Dios.  Busa ang Daniel 7 nagpakita na sad nga ang GINOO dili lamang usa ka Persona. Sa Daniel 7, ang Amahan naghatag kang Kristo ug bug-os nga otoridad (tan-awa ang Juan 5:27) ibabaw sa kalibutan (Timan-i ang Mateo 11:27; 28:18 ug Juan 3:35).  Ang pagsimba gilain alang sa GINOO lamang (Exodo 20:3-5), apan sa Daniel 7 ang pagsimba niining Anak sa Tawo nahiuyon.  Sa dihang gipangutana Siya sa Iyang kahukmanan kung Siya “ang Kristo, ang Anak sa Bulahan,” si Hesus nagtubag uban ang Daniel 7:13: “"Mao ako;” ingon ni Hesus. “Ug makita ra unya ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa too sa Makagagahum ug magaanhi nga inubanan sa mga panganud sa langit,”  (Marcos 14:62).  Ang tubag ni Hesus adunay klarong Ako Mao niini, nagpaila sa Ngalan sa Ginoo.  Ang reaksyon sa Iyang mga kalaban nga nag-akusar Kaniya sa pagpasipala nagapakita nga nasabtan nila ang Iyang tubag.  Nakabalo sila nga ang  magaanhi nga inubanan sa mga panganud usa usab sa pag-ingon nga Siya moari  isip Dios sa gahum aron pagpatuman sa Iyang kabubut-on. (Tan-awa ang Salmo 18:6-15; 97; 104; Isaias 19:1; ug Nahum 1:2-6).

 

Isip Anak sa Tawo, si Hesus nagsul-ob niining mahimayaong titulo sa Iyang kakabus ug sa Iyang kamatayon (Mateo 8:20 ug 17:12).  Iya usab kining pagasul-ubon sa himaya sa Iyang Ikaduhang Pagbalik (Mateo 13:41, 16:27, 19:28; 25:31).[10]

 

Aduna pay ubang titulo alang kang Kristo, sama sa Ang Pulong (Juan 1:1, 14) ug ang Manluluwas (Juan 4:42), apan ang upat nga nahisgutan na mao ang mga gigamit mismo sa Ginoo mahitungod sa Iyang Kaugalingon. Siya usab nagsulti nga Siya ang ilang Ginoo (Mateo 12:8) ug Magtutudlo, usa usab ka ehemplo sa paggamit ni Hesus sa Iyang papel isip GINOO sa Iyang Kaugalingon. (Tan-awa ang Salmo 25:9 ug Isaias 48:17, “Ako mao man si Jehova nga imong Dios, nga nagatudlo kanimo.”)  Aduna kitay usa ka kinotubang Magtutudlo (Mateo 23:8-11), ug si Hesus ang mao Kining Magtutudlo (Juan 13:13,14). Ang Iyang paggamit niining tanang nagkalan-laing mga titulo nahiuyon sa Iyang balikbalik nga pag-angkon nga Siya ang ilang Ginoong Dios.

 

Sa Oras sa Pagsulay     Atubangan sa mga Sanhedrin, si Hesus nagpamatuod nga Siya ang Anak sa Dios, ang Anak sa Tawo, ug ang Kristo-kining tulo! (Lucas 22:69,70; Marcos 14:60-62; Mateo 26:63,64).  Sa samang adlawa si Hesus nag-angkon sa atubangan ni Pilato nga Siya ang Hari sa mga Hudeo (Mateo 27:11; Juan 18:36,37).  Kining mga butanga mamahimo lamang Niyang masulti kung Siya mag-angkon nga Siya ang Anak ni David.

 

Kasumahan sa Upat ka Titulo     Sa Iyahang pagka-Kristo, si Hesus kinahanglan mahimong Anak ni David.  Ang Anak ni David sa Isaias 7 namahimong “Dios kuyog kanato.” Ang Ginoo nag-angkon niining duha ka mga titulo. Dugang pa, Siya nag-ingon nga Siya ang Anak. Ang Iyang mga kalaban nasayod nga kining mga pulonga mao ang pag-angkon sa pagka-Dios, ug ang Ginoo wala gayud naglimod nianang kongklusyon, usahay nagasulti pa Siya sa ilang presensya nga Siya ang Anak sa Dios. Kasagaran si Hesus nagahisgot sa Iyang kaugalingon isip Anak sa Tawo. Matag gamit Niya nianang Titulo, Siya nagapasabot, sumala sa Daniel 7, nga angay lamang nga pagasimbahon Siya isip Dios, ug mao nga ang tanang otoridad nga labaw sa tanang katawhan sa tanang panahon balaodnon nga Iyaha nga naggikan sa Iyang Amahan.

 

F. Mga Pahayag nga Gihimo ni Hesus Mahitungod sa Iyang Kaugalingon

 

Mateo 11:25-28:     Ang Anak Lamang ang Nakaila sa Amahan

 

“...Si Jesus miingon, "Nagapasalamat ako kanimo, Amahan, Ginoo sa langit ug sa yuta, nga kining mga butanga gililong mo sa mga makinaadmanon ug sa mga masinabuton, ug gipadayag mo hinoon ngadto sa mga gagmayng bata; oo, Amahan, kay kana mao man ang imong maloluy-ong pagbuot.Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan, ug walay nakaila sa Anak gawas sa Amahan, ug walay nakaila sa Amahan gawas sa Anak ug kaniya kang kinsa igakahimuot sa Anak ang pagpadayag sa Amahan. Umari kanako, kamong tanan nga nabudlay ug nabug-atan, ug papahulayon ko kamo.”

 

Niining mga pulonga si Hesus nag-angkon sa exclusibong kahibalo nga Siya ug ang Amahan anaa sa matag-usa, wala'y bisan kinsang binuhat ang makaambit. (Sama sa Anak, ang Espiritu Santo usab nasayod sa hunahuna sa Dios, 1 Taga-Corinto 2:10, 11.)  Ang Dios wala nagatuon tungod kay Siya nakabalo nang daan sa tanang mga butang.  Ang Iyang walay-kinatumyang kahibalo dili  mamahimong mapun-an.  Sa dihang si Hesus nag-angkon nga nailhan Niya ang Amahan sa samang paagi nga ang Dios nakaila Kaniya, Siya nag-angkon nga adunay Siya'y kahibalo sa tanang butang sama sa Dios.  Ang walay-kahangturang Persona lamang ang makaila sa bug-os sa walay-kahangturang Dios,  ug kini ang kahibalo nga gisulti ni Hesus mahitungod sa Dios Amahan.  Sa pagsulti Niya niining mga butanga nagtimailhan nga Siya ang Ginoong Dios.

 

Ang Amahan ug Anak nga nagpadayag sa matag-usa, makabuhat niini ug adunay katungod sa pagbuhat niini. Ang Amahan naggapugong ug nagapadayag; ang Anak nagapadayag sa bisan kinsa nga Iyang pagapilion.

 

Kining mga pahayag nga nagpasabot sa pagka-Dios ginasundan sa imbetasyon ni Kristo sa Iyang mga tigpaminaw nga magduol Kaniya.  Human pagsulti mahitungod sa Amahan isip Ginoo sa langit ug yuta, makaluluoy alang Kaniya ang pagsulti “Umari kamo Kanako” kung Siya dili Dios.  Sa Isaias 45:22 ang GINOO nagsulti gikan sa langit: “Tumutok kamo Kanako, ug mangaluwas kamo.”  Si Hesus mao ang Ginoong Dios Kinsa nagsulti nianang paagi pinaagi kang Isaias, dayon isip tawo sa kalibutan, Siya nagsubli nianang balaang imbetasyon uban ang Iyang bantugang “Umari kamo Kanako...”

 

Mateo 28:18-20:  Ang Anak Nag-ambit sa Ngalang Dios

Kanako gikahatag ang tanang kagahum sa langit ug sa yuta. Busa panglakaw kamo ug himoa ninyong mga tinun-an ang tanang kanasuran, sa pagpamautismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa Espiritu Santo, nga magatudlo kanila sa pagtuman sa tanan nga akong gisugo kaninyo; ug tan-awa, ako magauban kaninyo sa kanunay hangtud sa katapusan sa kapanahonan.

 

Dinhi si Kristo wala nagasulti isip usa ka yanong ambasador sa Dios. Siya nagsulti isip Dios nga nagasugo sa mga suluguon sa Dios sa ilang pagabuhaton. Kining otoridad gi-propesiya sa Daniel 7:13,14.  Sa Mateo 28, ang otoridad ni Hesus bug-os ug walay limitasyon; apil ang langit!  Aduna ba'bisan kinsa nga ubos pa sa Dios ang adunay otoridad sa langit? Wala, wala gayud. Dayon aron sa paghupay kanila, si Hesus nag-ingon nga Siya magauban kanila hangtud sa katapusan, diin maanindot nga kaparehas sa pagtawag kang Hesus isip Imanuel, “Dios uban kanato.”

 

Si Kristo wala nag-ingon nga ang bautismo maanaa sa mga ngalan (daghan) sa matag Persona, apan sa usa ka Ngalan (isa) ginaambitan sa  tibuok tulo.  Ang bautismo anaa sa Ngalan sa Amahan, ug sa Anak ug sa  Espiritu Santo. Kasagaran bisan pa ang mga mini nga mga magtutudlo moangkon nga ang Amahan adunay ngalan nga  Yahweh (o Jehova).  Sa Mateo 28, atong makita nga ang Ngalan sa Dios iya usab sa Anak ug sa Espiritu. Walay binuhat ang nakig-ambit nianang Ngalana.  Si Hesus wala gayud naggamit sa Ngalan sa GINOO sa walay pulos.  Siya yano lamang nagpasabot sa Iyang kaugalingong Ngalan sa dihang Siya nagtudlo nga Iyaha kini.  Si Hesu Kristo mao ang Ginoong Dios, busa ang mahimayaon ug makahibulungang Ngalan (Deuteronomeo 28:58) Iyaha usab sama sa Amahan. “Ug si Jehova magahari sa tibook nga yuta: niadtong adlawa usa lamang si Jehova, ug usa ra ang iyang ngalan.” (Zacarias 14:9)

 

Juan 5:19-23:  Ang Anak Nagabuhat sa Tanang Ginabuhat sa Dios

 

..."Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga walay bisan unsa nga arang mabuhat sa Anak sa iyang kaugalingong kabubut-on, gawas lamang sa iyang makita nga ginabuhat sa Amahan. Kay bisan unsay ginabuhat sa Amahan, ginabuhat usab kana sa Anak sa samang paagi. Kay ang Amahan nahigugma sa Anak, ug iyang ginapakita kaniya labi pa niini ka dagkung mga buhat ang iyang igapakita kaniya aron kamo manghibulong. Kay maingon nga ang Amahan nagabanhaw sa mga patay ug nagahatag kanilag kinabuhi, maingon man usab ang Anak nagahatag ug kinabuhi kang bisan kinsa nga iyang kahimut-an. Dugang pa, ang Amahan dili magahukom kang bisan kinsa, hinonoa ang tanang paghukom gitugyan niya ngadto sa Anak,aron ang tanang tawo magapasidungog sa Anak maingon sa ilang pagpasidungog sa Amahan. Ang wala magpasidungog sa Anak wala magpasidungog sa Amahan nga mao ang nagpadala kaniya.”[11]

 

Kining paragrap mao siguro ang pinakadetalye nga pahayag ni Hesus nga nahisulat mahitungod sa Iyang pagka-Dios. Siya gitamay sa Iyang pagpang-ayo tunong sa  Adlawng Igpapahulay (Juan 5:16).  Kining panahuna, imbis na depensahan ang milagro isip kaluoy sa mga nagkinahanglan tunong sa Adlawng igpapahulay, Siya nagproklama nga Siya nagbuhat lamang sama sa paglihok sa Iyang Amahan.  Iyang giklaro  nga angayan lamang alang Kaniya ang pagbuhat niini, UG Siya nidugang  nga ang Iyang mga balaang kalihokan  nag-apil sa tanang mga buhat sa Amahan. Ang Amahan naghatag niining tanang otoridad (timan-i ang Mateo 11:27) ug klarong nagpahimutang Kaniya una sa tanan nga kung unsa man ang himaya nga maadto sa Dios maadto usab sa Anak (v. 23).

 

Si Hesus dili gayud makinaugalingon sa Amahan (v.19).  Ang Amahan wala nagahikaw gikan sa Anak (vv. 19,20).  Ang tanang sekreto sa Dios iyaha usab ni Kristo.  (Tan-awa ang Deuteronemeo 29:29.)  Ang bisan unsang katungod o katungdanan o otoridad nga panag-iya sa Dios, panag-iya ni Kristo.  Dinhi nahiapil ang pagbanhaw sa patay (vv. 21; 24-29), pagpili kung kinsa ang makadawat ug kinabuhi (v. 21), ug paghukom sa kalibutan (vv.22 ug 30). (Tan-awa usab ang Pinadayag 6:15-17.) Ang katuyoan niining tanan  mao nga ang unsay dili mahuna-hunaan mahitungod sa Dios, sa ato pa, ang pagtan-aw kang Hesu Kristo nga ubos kaysa Ginoong Dios, mamahimong dili nato mahuna-hunaan. Walay katapusan kitang maghatag ug pagtahod kang Kristo sa sama nga paagi nga nagtahod kita sa Dios Amahan. Dili kita makatahod sa Amahan kung magdumili kita sa pag-ila sa tinuod nga posisyon sa Iyang Anak.

 

Juan 10:27-38:  Ang Anak Nahiusa sa Amahan

 

“Ug ginahatagan ko silag kinabuhing dayon, ug sila dili gayud malaglag, ug walay bisan kinsa nga magaagaw kanila gikan sa akong kamot.  Ang akong Amahan nga maoy naghatag kanila nganhi kanako, siya labing daku sa tanan ug walay bisan kinsa nga makahimo sa pag-agaw kanila gikan sa kamot sa Amahan. Ako ug ang Amahan usa ra."  Unya ang mga Judio namunit na usab ug mga bato aron ilang ilabay kaniya sa pagpatay kaniya. Ug kanila si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Gipakitaan ko kamog daghang mga maayong buhat gikan sa Amahan. Unsa ba niining mga buhata ang hinungdan nga tungod niini inyo akong pagabatoon?"  Kaniya mitubag ang mga Judio nga nanag-ingon, "Batoon ikaw namo dili tungod sa imong pagbuhat ug maayo, kondili tungod sa pagpasipala batok sa Dios; kay ikaw nagpaka-Dios, nga tawo ka ra man unta."  (Juan 10:28-33)

 

Kadtong mga nagsalikway sa Trinidad, apan nagpadayon sa pagpaka-aron-ingnon pag-uyon sa Biblia, nagsulti  nga ang  pagkahiusa ni Hesus ug sa Amahan usa lamang sa pagkahiusa sa tumong.  (Tan-awa ang Pagsupak 6, sa ilalom.)  Sila nagsalikway nga si Kristo nag-angkon sa personal nga pagkasama sa Dios.  Diri sa Juan 10, si Hesus nagsulti sa Iyaha ug sa matipigong gahum sa Amahan isip Akong kamot/Iyang kamot.  Niining paagi  Siya nag-angkon sa parehong pagbaton sa gahum sa Dios.  Pareho Silang nagbuhat sa unsa ang mabuhat lamang sa Dios nga Manluluwas – pagluwas ug pagtipig sa walay katapusan.  Tungod kay si Kristo nagsalmot sa pagkalabawng-kahibalo sa Dios, Siya usab Iya sa Dios. Ang matipigong kalihokan sa Anak ug Amahan nagka-uyon tungod ang duha ka Magtitipig usa ra.  Kini sama sa gisulti ni Hesus,  Salig sa Dios; salig usab Kanako.”  sa Juan 14:1.  Ang susamang pinulongan mamahimong tumang ka arogante kung ang duha dili parehong takos sa atong pagsalig.  Ang Dios lamang ang adunay gahum sa Dios. Tungod kay ang mga kamot ni Hesus, sama sa Amahan, nagahimo sa samang buhat, Siya usab ang Ginoong Dios.  Ang abilidad sa pagtipig sa Iyang panon mao ang makagagahom nga kusog sa parehong mga  Persona.

 

Sa Juan 5:18 ang pag-angkon ni Hesus sa Iyang Pagka-Anak gitan-aw sa Iyang mga kalaban nga nagapasabot sa Iyang pagpakigsama sa Dios. Kini nagpakita nga sila nakasabot Kaniya. Kining susamang reaksyon nahitabo sa Juan 8:58,59, ug karon sa Juan 10.  Si Hesus wala nagbadlong kanila, daw sama nga wala sila nakasabot Kaniya. Wala Siya nagkambiyo o nagpahuyang sa Iyang mahitas-ong pag-angkon sa papel sa Dios sa Juan 5, o sa Ngalan sa Dios sa Juan 8.  Sa Juan 10:34-38, si Hesus nidugang nga Siya ang pinasahing Anak, (Ang Iya gayud sa Amahan) gipadala gikan sa langit, ug nagahimo sa unsa ang ginahimo sa Amahan. Imbis nga baghoon ang Iyang mga pulong, si Hesus nagpadayon sa pag-angkon niining paghiusa sa diin ang Amahan anaa Kaniya ug Siya anaa sa Amahan.  Tungod si Hesus ang kaniadto ug mao karon nga Dios, sa dihang ang mga tao nakamatikod sa pag-angkon sa pagka-Dios, wala Siya nagabawi nianang pag-angkon ni nagdumili sama sa gibuhat sa mga apostoles sa Mga Buhat 14:14-18, o sa manolunda sa Pinadayag 19:10.

Juan 14:8,9:    Ang Pagkakita Kang Kristo Sama sa Pagkakita sa Amahan

 

Ug si Felipe miingon kaniya, "Ginoo, ipakita kanamo ang Amahan, ug igo na kana kanamo."  Si Jesus mitubag kaniya, "Kadugay ko nang pagkig-uban kaninyo, ug wala ka pa diay makaila kanako, Felipe? Ang nakakita kanako nakakita sa Amahan. Naunsa bang miingon man ikaw, `Ipakita kanamo ang Amahan?" (Juan 14:8,9)

 

Sa pagsulti ni Hesus nga ang pagkakita Kaniya pagkakita usab sa Amahan, wala Siya naga-ingon nga Siya ang Amahan. Siya hinoon nagasulti, nga ang tanang unsa ang Amahan, mao usab Siya. Walay lain pang makita sa Dios diha sa Amahan nga dili makita kang Kristo, tungod kay ang pagkabug-os kinatibuk-an sa Dios, si Kristo mao man usab (Mga Taga-Colosas 2:9).  (Tan-awa sa ubos, “Siya ang Imahe sa Dios”.)

 

Ang Mga Ako Man ni Hesus      Daghang mga Kristohanon ang nag-angkon nga si Hesus naggamit sa Ngalan ni Jehova sa Iyang kaugalingon sa paagi sa Iyang pagsulti “Ako Man”.  (Tan-awa sa taas  “Mga Teksto sa Bag-ong Tugon nga Ginagamit ang 'Jehovah' kang Hesus” ug ang kauban nga “footnote”.)   Sa Griyego, ang usa makasulti nga “Ako Man” sa paggamit sa usa ka pulong (eimi) nga walay panghalip (pronoun). Ang Ngalang “AKO MAN” adunay duha ka mga pulong (ego eimi) nga may dugang nga panghalip. “Ug mitubag ang Dios kang Moises: AKO MAN ANG MAO AKO:  Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: AKO MAN, mao ang nagsugo kanako nganha kaninyo.'”  (Exodo 3:14).  Sa Griyego, ang binaglisang AKO MAN  adunay duha ka mga pulong.  Sa Isaias 41:4 ug 45:18 ang GINOO naghisgot sa Iyang kaugalingon isip AKO MAN.  Ang Kasulatan wala gayud nagabalita kang Hesus nga naga-angkon “Ako ang Dios”.  Kung ugaling man, sama kini sa kakusog sa Iyang pagsugid sa Iyang balaang Ngalan sa simpleng pagsulti, “Ako Man”!

 

Si Hesus naggamit sa Ako Man (ginamit ang duhang Griyegong pulong) sa pagpasabot sa Iyang kaugalingon sa makadaghang panahon. Ang pinakamakalibog nga higayon mao ang: “Si Jesus miingon kanila, 'Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sa wala pa si Abraham, mao na ako.'  Tungod niini namunit silag mga bato aron ilabay kaniya...” (Juan 8:58,59). Kini ang pag-angkon sa nauna nang kinabuhi usa pa gipakatawo. Tukma kini sa Iyang pabalik-balik nga pag-angkon nga Siya naggikan sa kahitas-an (Juan 6:33,38,50,51,58).  Ang Juan 8:58 mao ang pinakatin-aw nga pulong nga kung Kinsa ang GINOO sa Daang Tugon nagpasabot sa kinatibuk-an Kaniya. Ang Iyang mga kadungan nakabalo dayon nga Iyang gikuha ang Ngalan sa Ginoo isip Iyang Kaugalingon. Siya nagsulti nga Siya ang GINOONG Dios ni Abraham ug ang Mesias nga ginahulat ni Abraham. Mao kini nganong ang mga dili magtutuo gusto Siyang pagabatoon tungod sa pagpasigpala.

 

Kini kinahanglan makaapekto sa atong pagbasa sa ubang mga Ako Man sa Ebanghelyo ni Juan:  6:35; 8:12; 10:7; 10:11; 11:25; 14:6; 15:1.  Apan dili kita manghunong didto!  Siya usab nagasulti Ako Man (usa ka butang). Kining mga Ako Man takos hatagan sa atong atensyon. Unsaon man sa usa mamahimong Tinapay sa Kinabuhi; ang Buotang Magbalantay; ang Pagkabanhaw ug ang Kinabuhi; ug ang Tinuod nga Balagon sa diin ang kinabuhi naga-agas – unsaon man ni Hesus sa pagkahimo niining tanan kung dili Siya ang  taga-hatag ug taga-sustenar sa kinabuhi?  Sa  laing pagsulti, unsaon man ni Hesus pagkahimo niining mga butanga kung dili Siya ang Dios mismo?  Iyang gipaila ang Iyang kaugalingon pinaagi sa pagtipon sa “Ako Man” nga Ngalan kuyog sa mga abilidad nga ang Dios lamang ang manag-angkon.

 

Ang mga terminong Ako ang Tinapay sa Kinabuhi labawng nailhan. Sa ubang paghubad ang mga kusog nga panulti ni Hesus sa Iyang Ako Man inubanan sa mga pulong nga nagapahanap imbis na nagapadayag sa unsang Iyang ginasulti. Tan-awa kining duha ka mga ehemplo:

 

#1  Siya miingon kanila, "Kamo taga-ubos, ako taga-itaas. Kamo tagadinhi niining kalibutana, ako dili tagadinhi niining kalibutana.  Busa giingnan ko kamo nga mangamatay kamo diha sa inyong mga sala, kay  mangamatay man gayud kamo diha sa inyong mga sala gawas kon motoo kamo nga Ako mao siya."  (Juan 8:23,24; tan-awa usab ang 8:28)

 

#2   Gipahibalo ko kini kaninyo karon, sa dili pa kini mahitabo, aron nga inigkahitabo na niini motoo kamo nga Ako mao ang Cristo.  Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang magadawat kang bisan kinsa nga akong igapadala magadawat kanako; ug ang modawat kanako magadawat kaniya nga mao ang nagpadala kanako." (Juan 13:19,20)[12]

 

Sa unang ehemplo, ang orihinal na pinulongan nag-ingon, “...kung dili kamo motoo nga Ako Mao” ug wala nay dugang pang pulong sa sukip. Ang ubang mga paghubad nagdugang sa mga pulong “ang kinsa mao ang ginaangkon nako”.   Susama sa ehemplo 2, ang Griyego nag-ingon, “...ikaw magatuo nga Ako Mao”  ug wala ang dugang “Siya”.  Kining mga paghubad nagapaningkamot sa pagtabang sa kahulugan ug sa paghimo sa linguahe nga mas sayon ang kahapsay, apan sa akong opinyon ang mga pagdugang nagpalisod noon sa kahulugan.  Ang Griyego wala nag-ingon “ ikaw magatuo nga Ako Siya”; kini nagasulti lamang “...ikaw magatuo nga Ako Mao”.  Kining kalit nga pahayag nagadani sa atong atensyon sa maisog nga paggamit ni Kristo sa Ngalan sa Dios alang sa Iyang kaugalingon.  Sa unang ehemplo, ang contexto mao nga si Kristo naggikan sa kahitas-an.  Kini nahisubay pag-ayo sa pagsulti ni Hesus nga “Ako Mao”.  Sa ehemplo 2, ang mga pulong ni Hesus nahiuyon sa Iyang mga pulong mga pipila ka siglo sa dihang Siya nagsulti pinaagi kang Isaias, “...gipahayag ko kini kanimo gikan pa sa karaan; sa wala pa mahinabo gipakita ko kini kanimo; tingali unya ikaw makaingon: Ang akong dios-dios maoy naghimo niini”  (Isaias 48:5).  Ang Apostol Juan nag-abri sa iyang Ebanghelyo sa pagka-Dios ni Kristo ang naghukom niini duol sa katapusan sa Juan 20:28.  Siya usab nag-abri ug nagtapos sa iyang pasiuna sa sama nga paagi (1:1 ug 1:18).  Sa akong huna-huna si Juan nagtuyo nga ang tanang Ako Man ni Hesus sa Ebanghelyo ni Juan aron sa pagsuporta sa iyang pagpasabot nga si Hesus Dios. 

 ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~

 

Niining tungora, ako nagsusi sa pag-utingkay sa mga piho nga mga tema sa Biblia.  Karon ako magatabon sa uban pang importanteng topiko apan dili na kaayo sa detalye nga paagi.  Pananglitan,  ako magahisgot sa gamay lamang mahitungod sa mga milagro ni Hesus, tungod kay gusto ko nga mas  magtan-aw  sa mga pulong nga naghisgot nga Siya ang Ginoong Dios labaw pa sa mga buhat nga nagapakita kung Kinsa Siya.  Ang Iyang mga buhat usab nagpaila sa Iyang pagka-Dios.  Human nga si Hesus mikaylap sa langit ug ang Iyang mga apostoles nagbasa “Ang pagkagarboso sa dagat ginaharian nimo” Salmo 89:9, ila sigurong nahinumduman pag-usab nianang gabii nga Iyang gipakalma ang dagat (Mateo 14:22-33).  Sa dihang nahitabo kini sila nakumbinse nga Siya mao “ang Anak sa Dios”; dayon sa pagbasa nila sa Kasulatan, mas daghan pang mga koneksyon uban ni Kristo ang nahimong tataw.  Tanan nga mga nagapakita kanato kung Kinsa sa Kristo, importante. Dili na gani masulat niining hamubong kasulatan ang uban pang mga makatabang.  Aduna kitay tibuok nga Biblia nga pagatun-an.  Mas daghan ang akong nasulat sa Manolunda sa Ginoo ug ang Mesayanhong  pagpasabot mahitungod kang Hesus isip Magbalantay, tungod kay ako naghuna-huna nga kining mga pulong sa Daang Tugon dili inila sa kadaghanang mga Kristohanon. Ang suporta  sa pagka-Dios ni Kristo wala nagadepende sa pipila lamang ka mga bersikulo. Daghan ang mga Kasulatan ang nagpakita kung Kinsa Siya. Ako na karong pagasundan sa dugang pa sa  “gikan sa  daghang anggolo”.

 

                                                              ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~

 

G. Gikan sa Daghang Anggolo

 

Siya nagsulti uban ang balaang otoridad sa dihang Siya miingon, “Ako miingon”    Sa dihang si Hesus nagtudlo, wala gayud (ni makausa!) Siya nag-ingon “Busa nag-ingon ang Ginoo...” tungod kay Siya ang Ginoo ug nagasulti sa mga butang nga Iya man.  Ang mga propeta sa Dios wala gayud nag-ingon “Apan nagasulti ako kaninyo...”  sa paagi nga si Kristo nagsulti (Lukas 6:46).  Tan-awa ang daghang “Ako nagasulti kaninyo” nga mga pahayag sa Mateo 5. Sa takna nga si Hesus nagasulti, sama usab sa Tagahatag sa balaod, dili lamang isip magtutudlo niini. Sa matag sulat ni Propeta Isaias sa mga pulong “Paminaw Kanako,”  ang GINOO mao ang nagasulti. Sa pagkamatuod, sa Isaias 48:16 ug 49:1,  si Kristo mao ang nagasulti. Dayon sa Iyang pag-lagad dinhi sa kalibutan, Siya nagsulti sama sa paagi sa pagtawag sa atensyon alang sa Iyang Kaugalingon isip Ginoo.  (Tan-awa ang otoridad sa Iyang pagsulti sa Mateo 7:29.)

 

Siya ang himaya sa Dios:    Ang Dios wala nagahatag sa uban sa himaya nga Iyaha lamang (Isaias 42:8 ug 48:11). Apan si Hesus nag-angkon nga ang himaya sa Dios Iyaha usab (Juan 17:3).  Tungod kay ang Pulong nahimong tawo (Juan 1:14),  ang katawhan makakita sa Ginoo sa langit ug yuta. Si Juan nagsulti nga si Hesus “nagtabernakulo” uban kanato. Ang Apostol gusto magpakita niining pagkapareha: Sa panahon ni Moises sila nagtukod ug tabernakulo, ug ang himaya sa Ginoo nagpuno niini (Exodo 40:34-38). Sa dihang si Kristo mianhi, ang mga nakakita Kaniya nakakita sa himaya sa Dios dinhi sa yuta sa makausab, tungod kay si Hesus mao ang Bugtong-Natawo puno sa himaya ug kamatuoran. Ang tanan makakita Kaniya sa Iyang pagbalik sa paghukom sa kalibutan;  nianang panahon Siya magalingkod sa Iyang trono sa langitnong himaya (Mateo 25:31). Si Kristo isip Dios nag-angkon sa himaya sa Dios.

 

Ang Iyang hunahuna sa unsa ang Iyaha:     Sa Juan 2:16, si Hesus nag-ingon nga ang templo Iya sa Iyang Amahan.  Sa Mateo 21:13 sa dihang Siya naghisgot sa Isaias 56:7 sa “Akong balay”, Siya nagpakita nga ang templo Iyaha. (Ang Taga-Efeso 2:19-22 nagauyon niining paghubad.)  Iyaha gayong gitawag ang gingharian sa Dios “Akong gingharian”  (Lukas 22:30; Juan 18:36), ug ang mga pulong sa Dios, “Akong mga pulong”  (Mateo 24:35).  Siya naghisgot sa simbahan sa Dios (Mga Buhat 20:28) isip “Akong simbahan” (Mateo 16:18)!  Ang bisan unsang Iya sa Dios – ma posisyon man, bahandi, pagbuot o katawhan – kini Iya kang Kristo.

 

Siya nagpasaylo sa mga sala:    Usahay ang mga dili magtutuo mao ang mga nagtudlo sa importansya sa unsa ang gisulti ni Hesus. Insakto sila sa pagsulti nga ang Dios lamang ang makapasaylo sa mga sala. Ang kapasayloan gi-anunsyo sa Ginoo sa Marcos 2:1-12.  (Tan-awa usab ang Mateo 9 ug Lukas 5.)  Si Hesus dayon nagbuhat “...aron mahibalo kamo nga ang Anak sa Tawo may kagahum diay dinhi sa yuta sa pagpasaylog mga sala”   Siya miingon sa paralitico "ako magaingon kanimo, bangon, dad-a ang imong higdaanan ug pumauli ka.”

 

Mamahimo kitang makapasaylo sa mga sala batok kanato apan ang Dios lamang ang makapasaylo sa mga sala batok Kaniya. Sa pagpasaylo sa mga sala, si Hesus nagpaugnat sa katungod ug nag-angkon sa papel nga Iya lamang sa Dios. Ang pagpanimalos (Taga-Roma 12:19) ug ang kapasayloan susamang Iya sa Dios, apan ang duroha ginabuhat ni Kristo: ang pagpanimalos sa 2 Taga Tesalonica 1:5-10, ug ang kapasayloan sa Marcos 2:7-12. Tungod kay si Kristo adunay katungod sa Dios, busa Siya Dios.  Ang punto sa Ginoo dinhi adunay daghang ehemplo:  kung Siya nagbuhat sa unsa ang gibuhat sa Amahan; nan kadtong mga nagabuhat sa Iyang mga buhat kinahanglan magaila nga Siya ang Anak sa Dios! (Juan 10:36-38).

 

Siya nagdawat sa pagsimba:       Si Hesus nagdawat sa pagsimba sa mga katawhan (Juan 9:35-38; Mateo 14:33; 28:9,17; Lucas 24:52).  Sa Mga Hebreohanon 1:6, sa dihang ang Dios nagmando sa pagsimba sa Anak, wala Siya nagsugo kanila sa pagbuhat sa sayop. Walay tawo o manolunda ang magasupak sa usa ka sugo kung siya magasimba kang Kristo. Ang Pinadayag nagsulat kang Kristo nga nagadawat sa pagsimba, ug ang usa ka manolunda nga nagsalikway niini (5:11-14; 19:10; ug 22:8,9).

 

Ang Iyang makagagahom nga mga buhat, mga timailhan, mga makahibulongang buhat ug pagkabanhaw:      Daghan kaayo ang mga milagro ni Kristo nga si Juan nagsulti nga siya nagsulat lamang sa mga pipila (Juan 21:25). Ang makahibulungang milagro mamahimong makabenepisyo sa usa ka tawo, apan kasagaran ang mga milagro gibuhat sa publiko samtang ang “dakong panon” mitungha aron mamaayo (Mateo 15:30). “Ug ang tanang mga lungsod ug mga balangay gisuroy ni Jesus” ug – sukwahi sa mga nag-angkon nga mga magtatambal karong mga adlawa kinsa dili makabuhat sa susamang mga timailhan ug makahibulongang buhat (Mga Buhat 3:12; 14:8-18 – Siya nag-ayo sa “tanang mga sakit ug kaluyahon”) (Mateo 9:35). Siya nagmando sa mga hangin ug balud sa pagtuman Kaniya; Iyang gipadaghan ang mga pagkaon; Iya pa ganing gihatagan ug gahum ang mga disipolo sa pagbanhaw sa patay. Siya makabasa sa hunahuna; Siya nagsulti kung asa ang mga isda. Ang pagtuon sa mga nagkalain-laing makagagahom nga mga buhat sa Ginoo halapad nga pagtuon. Ang maayong Kristohanong  pagpang-alagad magahatag ug atensyon niini.

 

Ang Ginoo nagpasabot,  “Ang mga buhat nga akong ginahimo sa ngalan sa akong Amahan, kini

nagapamatuod mahitungod kanako,”  Juan10:25.  “...Bisan kon dili kamo motoo kanako, toohi ninyo ang mga buhat aron kamo mahibalo ug makasabut nga ang Amahan ania kanako ug ako anaa sa Amahan.”  (Juan 10:38).  Bisan pa sa Iyang mga magtotoo nga mga disipulo Siya nag-ingon, “Toohi ako ninyo nga ako anaa sa Amahan ug nga ang Amahan ania kanako; o, kon dili man, toohi  ako ninyo tungod sa maong mga buhat.” (Juan 14:11).

 

Ang mga milagro nagpadayag sa Iyang himaya (Juan 2:11).  Sila nagsuporta sa mensahe; ang ilang gahom ug kinaiyahan nagpaila kang Hesus isip Mao ang pinadala sa Dios (Mga Buhat 10:34-43).  Ang mensahe sa Dios naglabot sa tanang gisulti ni Kristo  mahitungod sa Iyang Kaugalingon. Walay bisan usa nga nagalihok sa gahom sa Balaang Espiritu ang nagahimo ug mini nga pag-angkon bahin sa iyang kaugalingon. Sa tanang mga milagro nga nahitabo sa Kasulatan, ug ang mga katawhan nga gibuhatan niini, si Ginoong Hesus lamang ang nagsugid nga Mao ang  Kinsang nikanaug gikan sa langit.

 

Ang Iyang pagkabanhaw, ang timailhang labaw sa tanan:      Sa dihang si Hesus gipangayuan ug timailhan, wala gayud Siya nagbuhat ug milagro aron lamang sa pagpakita kung unsa ang Iyang mahimo. Sa dihang ang Iyang otoridad gihagit sa paglimpyo sa Templo sa Juan 2:18, Siya nag-ingon nga ang Iyang pagkabanhaw mao ang tubag (2:19). Sa Mateo 12 Siya nag-atubang sa susamang hangyo, ug nagtudlo sa Iyang pagkabanhaw isip ang labawng timailhan. Ang pagkabanhaw mao ang nagpamatuod kang Hesus (Isaias 50:7-9), ug ang tanang Iyang gipang-angkon. Sa Mateo 12:28 si Hesus nag-angkon nga ang gingharian sa Dios nag-abot diha Kaniya. Pinaagi sa dakong gahum Siya nagluwas sa maluyahon gikan sa mga demonyo. Unsaon man niadtong wala nakombensi  niining pagpadayag sa pag-ila  nga Siya Dios? Ang mga milagro nga ilang nakita unta igo na sa pagmatuod kanila. Ang Kasulatan anaa na aron sa paggiya kanila.  Ang Daang Tugon nagsaad sa balaang pag-ayo sa dihang “...ang inyong Dios magaanhi...aron pagluwas kaninyo, dayon ang mga mata sa buta mangabuka...” (Isaias 35:1-6).  “Ako gipadala Niya aron sa pag-ayo...” (Isaias 61:1,2)[13]  Sa pagpangalagad ni Juan Bautista, si Hesus gipaila isip Anak sa Dios uban ang mga pulong (Juan 1:34; 5:33-35).  Sa Mateo 12:15-22 Siya gipaila isip Manluluwas pinaagi sa mga milagro.

 

Apan, alang sa uban sa kapanahunan ni Hesus, kini kulang pa. Ang problema dili mao ang kakulang sa katin-awan kondili ang kagahi sa kasingkasing. Si Hesus dili na maghimo'g uban pang mga timailhan alang kanila. Siya nagpatin-aw nga ang Iyang pagkabanhaw sa ikatulo nga adlaw mao ang katapusang pruweba. Dayon si Pablo naghimo ug susamang punto:  Si Kristo “... uban sa gahum gipaila nga Anak sa Dios sumala sa Espiritu nga balaan pinaagi sa iyang pagkabanhaw gikan sa mga patay, si Jesu-Cristo nga atong Ginoo”  (Mga Taga-Roma 1:4).  Si Kristo gitagna sa Kasulatan gatusan ka mga tuig nang daan. Ang Iyang mga buhat maoy kapildihan sa demonyo; ang Iyang kaluoy naghupay sa mga nanginahanglan; ang Iyang mga pagtudlo nagpatingala sa Iyang mga kalaban; ang Iyang kinabuhi walay sala; Siya tarong nga gipaila sa bantugang propetang Juan, ug Siya nag-angkon nga Anak sa Dios. Ang katapusang pagpamatuod mao ang Iyang pagkabanhaw sa ikatulo ka adlaw, sama sa Iyang giingon daan. Sa ika-upat ka adlaw walay bisan usa ang makadani sa mga dili magtutuo sa Jerusalem sa paglantaw sa lawas sa tawo Kinsa nagsulti nga mabanhaw Siya sa ikatulo ka adlaw!  Siya mao ang nagsulti kung Kinsa Siya. Kita naga-uyon sa  apostoles; ang pagkabanhaw nagdeklara nga ang atong Ginoong Hesu Kristo mao ang Anak sa Dios.

 

Siya ang Dagway sa Dios         Si Kristo mao “ang dagway sa dili makita nga Dios” (Taga-Colosas 1:15; 2 Taga-Corinto 4:4), ang Pulong nga nahimong tawo Kinsa makita ug masud-ong sa katawhan (1 Juan 1:1-3).  Sa pagkakita kang Kristo, ang mga tawo makakita sa dili makita nga Amahan (Juan 12:45; 14:9). Usa lamang ang paagi nga kini mamahimo kay “diha kaniya nagapuyo sa pagkalawas ang bug-os kinatibuk-an sa pagka-Dios” (Mga Taga-Colosas 2:9).  Tungod kay mao man kini, si Kristo isip dagway sa Dios mao ang insaktong pagkasusama, ang bug-os kinatibuk-an sa Amahan, kini dili duol nga pagkapareha.[14]   “Kini siya, ingon nga panganinaw sa himaya sa Dios ug tukma nga hulad sa iyang kinaiya”  (Mga Hebreohanon 1:3). Ang pagkaila Kaniya sama sa pagkaila sa Amahan (Juan 14:7), tungod kay ang Anak mao man ang unsa ang Amahan. Siya usab mao ang Ginoong Dios sa tanan (Taga-Efeso 1:20-23).

 

Siya ang Magbubuhat ug ang Panganay sa tanang binuhat          Ang Biblia nagtudlo nga ang Magbubuhat mao ang Dios.  Sa dihang ang Juan 1:3; Taga-Colosas 1:15,16; ug Mga Hebreohanon 1:2 nagahisgot kang Kristo isip Magbubuhat,  kinahanglan walay pagduha-duha nga Siya usab ang Ginoong Dios.

 

Ang tulo ka mga texto mahitungod sa pagbuhat nga nahisgutan na klaro gayud. Ang pagbuhat naggikan o pinaagi sa Anak. Busa si Hesus aktibo sa kinatibuk-ang pagbuhat kuyog sa Amahan. Kining kuyog nga binuhatan sa Amahan ug Anak komon sa tanang ginabuhat sa Dios. Mao lamang kini ang pagkinabuhi sa Amahan ug Anak. Ang pagbuhat sa Anak nga walay kalabutan ang Amahan usa ka malaw-ay nga butang alang kang Kristo!  Ang tanan gibuhat sa Amahan pinaagi sa Anak.  Si Kristo dili ug dili mamahimong ang magbubuhat sa Iyang Kaugalingon. Ang Amahan wala nagbuhat sa Anak sa sugod, dayon ang tanan pinaagi sa Iyang Kaugalingon-sama sa ginasulti sa mga mini nga magtutudlo.  “Walay bisan usa nga nahimo nga dili pinaagi kaniya” (Juan 1:3).  “Ang tanang mga butang gibuhat pinaagi kaniya ug alang kaniya”  (Taga-Colosas 1:16). Ang binuhat sa Dios binuhat ni Kristo, dili lamang isip katumanan apan usab Iyahang panag-iya. Siya man gani ang hinungdan sa maong panimuyo. Ang kalibutan Iya sa GINOO (Salmo 24:1), ug busa Iya ni Kristo. Ang tanang otoridad ibabaw niini Iyaha (Mateo 28:18). (Tan-awa ang Pagsupak 2, sa ubos, alang sa dugang pa bahin kang Kristo isip Panganay.)

 

Siya ang Manluluwas         Ang Biblia sa makadaghan naggamit sa paghulagway sa titulo sa Dios kang Kristo. Sa Isaias, ang Dios mao ang Manluluwas, Tig-Tubos, ang pinasahing Magbalantay, ang Bato, ug ang Salipdanan/Landong.[15]  Sa ubang Kasulatan, ang tanan niining titulo sa paghulagway sa GINOO magamit kang Kristo. Dili kini pinataka nga pagsulat apan tinuyoan nga balaang pinadayag.  Ang GINOO nagpasabot sa Isaias nga Siya lamang ang Dios, walay laing Dios, Bato ug Manluluwas (44:8; 45:18,21-23).  Busa ang doktrina sa Saksi ni Jehova ug ang Mormon nga si Hesus usa lamang ka “dios” bakak sa kinailadman. Makadaghan nga panahon si Hesus gitawag nga Manluluwas sa Bag-ong tugon (Titus 2:13; 2 Timoteo 1:10; Mga Buhat 5:13 ug 13:23 ug uban pa). Kung kita magabasa kang Hesus isip Manluluwas, atong hinumduman nga ang GINOO nagpamugos nga Siya lamang ang Manluluwas: “Ako, bisan ako, mao si Jehova; ug gawas kanako wala nay manluluwas” (Isaias 43:11).

 

Siya mao ang Bato        “Kay kinsa ang laing Dios, gawas kang Jehova? Ug kinsa man ang usa ka bato gawas sa atong Dios?” (Salmo 18:31). Tan-awa usab ang Deutoronomeo 32:30,31 ug Salmo 78:35, nga nagahisgot sa Dios isip ilang Bato.  Si Pablo nagsulti nga ang Bato Kinsa nagpanalipod sa Israel mao si Kristo! (1 Taga-Corinto 10:4).

 

Ang Iyang Paghasmag sa Gingharian ni Satanas:        Si Hesus nag-abog sa mga demonyo.  Iyang ginatangtang ang kalaban nga gingharian aron Siya maghari isip Dios ibabaw sa gingharian sa Dios.  Busa Iyang gipukan ang kang Satanas (Mateo 12:25-29; 1 Juan 3:8). Ang Lucas 11:20 nagsulti kanato nga gibuhat Niya kini kuyog ang tudlo sa Dios.

 

Giunsa ni Apostol Pablo Pagsulti  mahitungod sa Dios ug kang  Kristo       Si David Wells nagpakita nga si Pablo nag-usab-usab sa pagsulti sa Dios ug kang Kristo sa sama nga paagi.[16] (Susiha pag-ayo ang mga bersikulo sa Biblia.)

 

...Kung si Yahweh mao ang atong tigbalaan (Exodo 31:13), ang kanunayong-presensya (Salmo 139:7-10), ang atong kalinaw (Mga Maghuhukom 6:24), ang atong pagkamatarong (Jeremias 23:6), ang atong kadaugan (Exodo 17:8-16), ug ang atong magtatambal (Exodo 15:26), nan si Kristo mao kining tanan (1 Taga-Corinto 1:30; Taga-Colosas 1:27; Taga-Efeso 2:14).

 

●         Kung ang ebanghelyo Iya sa Dios (1 Taga-Tesalonica 2:2,6-9; Taga-Galatia 3:8), nan ang susamang ebanghelyo Iya usab ni Kristo (1 Taga-Tesalonica 3:2; Taga-Galatia 1:7).

●         Kung ang simbahan Iya sa Dios (Taga-Galatia 1:13; 1Taga-Corinto 15:9), nan ang susamang simbahan Iya usab kang Kristo (Taga-Roma 16:16).

●         Ang gingharian sa Dios (1 Taga-Tesalonica 2:12) Iya ni Kristo (Taga-Efeso 5:5);

●         Ang gugma sa Dios (Taga-Efeso 1:3-5) Iya ni Kristo (Taga-Roma 8:35);

●         Ang Pulong sa Dios (Taga-Colosas 1:25; 1 Taga-Tesalonica 2:13) Iya ni Kristo (1 Taga-Tesalonica 1:8; 4:15);

●         Ang Espiritu sa Dios (1 Taga-Tesalonica 4:8) Iya ni Kristo (Taga-Felipos 1:19);

●         Ang kalinaw sa Dios (Taga-Galatia 5:22; Taga-Felipos 4:9) Iya ni Kristo (Taga-Colosas 3:15; ikumpara sa Taga-Colosas 1:2; Taga-Felipos 1:2; 4:7);

●         Ang “Adlaw” sa Paghukom (Isaias 13:6) mao ang “Adlaw” ni Kristo sa paghukom (Taga-Felipos 1:6, 10; 2:16; 1 Taga-Corinto 1:8);

●         Ang grasya sa Dios (Taga-Efeso 2:8,9; Taga-Colosas 1:6; Taga-Galatia 1:15) grasya ni Kristo (1 Taga-Tesalonica 5:28; Taga-Galatia 1:6; 6:18).

●         Ang kaluwasan sa Dios (Taga-Colosas 1:13) kaluwasan ni Kristo (1 Taga-Tesalonica 1:10); ug

●         Ang kabubut-on sa Dios (Taga-Efeso 1:11;  1 Taga-Tesalonica 4:3; Taga-Galatia 1:4) kabubut-on ni Kristo (Taga-Efeso 5:17; ikumpara sa 1 Taga- Tesalonica 5:18).

●         Busa dili katingad-an nga madungog kang Pablo ang magsulti nga siya sulugoon sa Dios (Taga-Roma 1:9) ug ni Kristo (Taga-Roma 1:1; Taga-Galatia 1:10);

●         Nga siya nagkinabuhi nianang himaya nga Iya sa Dios (Taga-Roma 5:2; Taga-Galatia 1:24) ug Iya ni Kristo (2 Taga-Corinto 8:19,23; ikumpara sa  2 Taga-Corinto 4:6),

●         Nga ang iyang pagtuo anaa sa Dios (1 Taga-Tesalonica 1:8,9; Taga-Roma 4:1-5) ug kang Kristo Hesus (Taga-Galatia 3:22), ug

●         Nga ang pagkaila sa Dios, nga kaluwasan (Taga-Galatia 4:8; 1 Taga-Tesalonica 4:5) pagkaila usab ni Kristo (2 Taga-Corinto 4:6).

 

 

Ang Pasiunang Kapitulo sa Sulat sa Mga Hebreohanon      Sa sinugdan sa iyang sulat importante  ang kalahian ni Kristo sa mga manolunda. Busa, sa pagsulti Kaniya isip Iyang Anak, butang nga wala gayud gihimo sa Dios sa pagtawag sa mga manolunda, ang tigsulat sa Mga Hebreohanon nagkugi sa pagpasabot nga ang Anak Mao ang Dios nga Ginoo Kinsa pagasimbahon sa mga manolunda (v. 6).

 

Ang Anak sa Dios mao ang katapusang pagpadayag sa Amahan (vv.1,2), ang manununod sa tanang   mga butang (v. 2), ang Usa nga pinaagi Kaniya ang Dios nagbuhat sa kalibutan (v.2), ang panganinaw sa himaya sa Dios, ug tukma nga hulagway sa iyang kinaiya (v.3). Pinaagi sa Iyang gahum Iyang ginasapnay ang tanang mga butang (v.3) ug naghinlo sa atong mga sala (v. 3). Ang Amahan nagtawag sa Anak isip Dios ug Ginoo (vv. 8, 10). Ang pahayag sa Dios dili masayop! Isip Dios, ang Anak naghari gikan sa walay katapusang trono (v.8). Isip GINOO sa Salmo 102, ang Anak nagbuhat sa langit ug sa yuta. Siya nagpabilin nga walay pagkadunot ni pag-usab sa kahangturan bisan pa kung ang mga binuhat nagkadugmok sa katigulangon (vv. 10-12; tan-awa ang Mga Hebreohanon 13:8 ug Malaqueias 3:6).  Isip ganti sa paghuman sa Iyang pagpang-alagad sa kalibutan, si Hesus naglingkod sa tuong kamot sa Dios (vv.3,13). Ang Ginoong Dios, Kinsang balaod dili malubag, dili gayud makigbahin sa Iyang himaya sa bisan kinsang kalaban (Isaias 48:11),  naghatag sa Anak sa Iyang walay katapusang trono.  Ang Mga Hebreohanon 1 kinahanglan pagastudyuhan pag-usab tungod sa  kadaghan sa pagpresentar sa pagka-Dios ni Kristo.

 

Si Kristo sa  Pinadayag:  Ang Pinadayag ni Hesu Kristo      Ang libro sa Pinadayag halangdon nga gasa sa Dios alang sa pagpakita kanato sa dugang pa kang Kristo nga nagkupot  sa mga umalabot  sa Iyang mga kamot. Ang Balaang Espiritu nagtapos sa Kasulatan sa pag-apil niining katapusang pagsud-ong kang Kristo. Ang mahimayaong panagway sa primerong panan-awon mao si Kristo. Sa Pinadayag, Siya gihisgutan isip “ang Kordero” labaw pa sa ubang pamaagi. Bisan pa Siya ang Kordero Kinsa gipatay sa niagi (5:9), ang Pinadayag nagtutok sa Kordero isip Usa nga labawng binayaw nga Ginoo. Ang krus usa ka higayon nga anaa sa luyo Niya; si Hesus nikaylap ug nahimaya.  Kining mahimayaong kahimtang mao ang paglantaw sa kinatibuk-ang libro. Ang Kordero sa Dios Kinsa namatay mao ang Ginoo Kinsa naghari sa walay katapusan.

 

Ang Pinadayag nagapakita sa daghang detalye sa unsa ang ginapasabot ni Hesus sa dihang Siya nibiya sa kalibutan ug nagsulti sa Iyang mga disipulo nga ang tanang otoridad sa langit ug sa yuta gihatag Kaniya. Sa Pinadayag atong makita nga ang otoridad ginagamit  makadaghan ni Kristo sa langit isip ang Punoan sa mga hari sa yuta (1:5). Akong ginaaghat ang mga magbabasa sa paggahin ug panahon sa pagbasa sa Pinadayag  ug pagatan-awon sa yano kung unsa ang ginasulti mahitungod kang Kristo.

 

Ang Ginoong Dios mao ang Alpha (Ang Alpha mao ang unang letra sa Griyego nga alpabeto) ug ang Omega (ang katapusang letra) (1:8), sama sa gisulti sa GINOO sa Isaias 44:6. Si Hesus niingon nga Siya ang sinugdan ug ang katapusan sa 1:17,18 ug 2:8.  Iyang gisubli kini sa 22:12,13 sa pagsulti bahin sa Iyang kaugalingon isip Alpha ug Omega. Kining mga pulonga ang klarong paagi sa pagsulti nga Siya ang Ginoong Dios. Ang Alpha ug Omega dili mamahimong may lain pa.  Kung ang kinatibuk-ang texto paga-usahon, walay laing pagpasabot ang makahulogan. Si Hesu Kristo mao ang Dios  nga Ginoo.

 

Ang pagsimba gihalad kang Kristo (7:10; 5:13);  Siya nakig-ambit sa trono sa Dios, nga ginatawag ang trono sa Dios ug sa Kordero! Busa Iya usab kini (22:1). Ang gingharian sa kalibutan nahimong gingharian sa atong Ginoo ug sa Iyang Kristo (11:15).

 

 

H. Unom ka mga Pagsupak sa pagka-Dios ni Kristo

Pahimangno:  Ang tanang pagsupak mao ang insaktong pinulongan sa mga magsusupak!

 

 

Primerong Pagsupak:  “Si Hesus nagdumili nga Siya ang Dios!”

 

Daghan ang nakiglalis gikan sa Marcos 10:17,18 nga si Ginoong Hesus dili Dios:  “Nganong giingnan mo man ako nga maayo?... Walay bisan usa nga maayo gawas sa Dios lamang.”  Si Hesus ba nagasulti sa ingon nga paagi nga dili Siya Dios? Ang uban man gani magsugyot nga si Hesus nag-angkon nga Siya makasasala!  (Siya dili; tan-awa ang Juan 8:46.)  Tan-awa ang contexto:  ang datung batan-on nga lider nagpangita sa tubag kung unsa iyang buhaton aron masiguro ang kinabuhing dayon.  Siya nagpangita labaw na sa unsa ang ginapangayo sa Dios. Ang iyang pangutana dili mahitungod sa  kinaiyahan ni Hesus ni posisyon kondili mahitungod sa paagi sa kinabuhi nga gikinahanglan aron kini makab-ot.  Busa ang Ginoo naggiya sa iyang atensyon sa mga balaod sa Dios isip mao ang opisyal nga salaysay sa Dios sa Iyang mga ginapangayo alang sa balaang pagkinabuhi sa mga katawhan. Ang Ginoo usab nagahagit sa pinatakang paggamit sa maayo gikan sa tawo nga wala gayud nasayod kung kinsa Siya.

Ang Griyegong pinulongan nagpahayag nga si Hesus wala nagpakita sa kalahian mahitungod sa Dios ug sa Iyang Kaugalingon. Ang kalahian mao ang Dios batok sa tanan, labaw na sa sukdanan sa Dios sa kinabuhi batok sa opinyon sa uban. Aron sa pagpakita kung unsa ang ginapangayo sa Dios sa tanang katawhang nagtinguha sa pagpahimuot Kaniya, si Hesus nagkutlo sa balaod sa Dios.  Kini ang lugar nga pagatan-awon. Tan-awa kung giunsa sa Mateo 19:17 pagbalita niining susamang panag-istoryahanay:  "Nganong mangutana man ikaw kanako mahitungod sa maayo?”  Busa atong masabtan ang tubag ni Hesus sa ing-aning paagi: “Nganong mangutana pa man  ka  Kanako mahitungod sa unsang maayo? Wala ba ikaw masayod nga ang Dios daan nang nagpahiluna sa sukdanan sa unsa ang Iyang mga ginapangayo sa Iyang balaang balaod?  Dili ka na kinahanglan mangita pa sa ubang lugar.”  Sa pagpangutana ni Hesus sa batan-on nganong siya nagsulti sa ingon nga paagi wala nagadumili sa pagka-Dios si Hesus ni sa Iyang pagkamaayo. Ang kalahian mao ang pagtuman sa unsa ang gimando sa Dios batok sa unsa mang uban nga ginasugyot ni bisan kinsa.

 

Pagtuman sa Balaod sa Dios aron sa Pagbaton ug Kinabuhing Dayon!!    Mamahimong  murag makabaton kita ug kinabuhing dayon ug  langit mismo pinaagi sa atong pagtuman sa Dios.  Kung ugaling mao man kini ang panghitabo, aduna lama'y usa ka Tawo sa langit, ang Usa ka Tawo Kinsa nakapasa, si Hesus!  Wala kita'y pagkamatarung sa atong kaugalingon nga madawat (Taga-Roma 3:10).  Ang Ginoo sa Marcos 10:17,18 naghisgot sa hamubong hilisgutan nga ang kinabuhing dayon nabase sa pagtipig sa mga mando  sa Dios.  Wala gayud Siya nagsulti nga mabuhat nato kini ni nga adunay nakabuhat niini. Ang maniningil sa buwis sa Lucas 18:9-14 namatarung gawas sa unsa mang matang sa maayong buhat nga iyang matudlo. Ang  Fariseo nga nagsalig sa iyang kaugalingon wala namatarung! 

 

Apan ang pagtuman gikinahanglan ug kini importante alang sa kinabuhing dayon. Diri ang ebanghelyo yano ug makahibulungan. Siya mianhi sa pagtuman sa balaod (Mateo 5:17). Sama nga si Hesus nagpakamatay alang sa atong mga sala, Siya usab nagtuman isip atong representante aron nga ang Iyang pagtuman mamahimong atoa. (Kita kasagaran nagasulti nga kini nakargo kanato.)  Iyahang giako ang bayronon sa atong mga sala ug kita nagahinan sa Iyang pagkamatarung (2 Taga-Corinto 5:21).

 

Ang balaod naghatag sa sukdanan sa Dios, ug nagaconbiktar kanato sa sala ug ang kalapasan sa pagtuman niini (Taga-Roma 3:19,20).  Sa pagsalikway sa atong pagpamatarung (ug sa pagkatinuod gikinahanglan natong buhaton),  si Kristo na lamang ang nabilin natong paglaum alang sa kinabuhing dayon.  Dili dautan nga butang ang pag-angkon kang Kristo lamang isip atong bugtong paglaum.  Ang Iyang pagtuman gidawat sa Dios alang sa magtotoo (Taga-Roma 4:25).  Kini gitagana isip gasa (Taga-Roma 5:17; Taga-Felipos 3:9). Busa pinaagi sa pagtuman ni Kristo, dili atoa, atong naginansya ang gasa sa kinabuhing dayon (Taga-Roma 6:23).  Kini ang gasa sa Dios tungod sa pagtuman ni Hesus sa balaod, ug dili kanato, Siya ang atong pagkamatarung (1 Taga-Corinto 1:30), ang bugtong pagkamatarung nga naangkon nato nga nagtagbaw sa balaod sa Dios, ug ang tanang pagkamatarung nga atong gikinahanglan.

 

 

Ikaduhang Pagsupak: “Si Hesus gitawag nga Panganay sa Taga-Colosas 1:15. Buot pasubot nga Siya gibuhat una; busa dili Siya mamahimong ang Walay Katapusang Ginoo!”

 

Sa dihang ang Biblia naggamit sa mga pulong sama sa Amahan ug Anak, wala kita nagpasabot niini nga ang Amahan mas magulang sa Anak!  Kini naggamit ug ubang mga termino aron sa paghulagway sa Dios: hari, pangulo, hukom, igsoon, mangunguma, magbalantay sa karnero, ug manlalaban. Sa paghisgot sa Dios isip hari wala nagpasabot nga Siya hari sa sama nga paagi sa uban. Ang Dios walay kinutuban; Siya dili sama sa tawo. Kining mga titulo mga pagsusama, ug mao sad kini sa panganay, ang titulo sa otoridad ug pribilehiyo.

 

Ang lalaking panganay mao ang rangguhang anak. Sa daghang kultura ang primerong anak mao ang “numero uno” uban ang mga pinasahing pribelihiyo ug responsibilidad. Sa Daang Tugon ang panganay nagadawat ug doble nga pamana. Kung ang primerong anak babaye, ug ang lalaki natawo sunod, ang posisyon sa panganay mabalhin sa lalaki, bisan pa kung siya ikaduha o sunod pa. Ang panganay pulong sa ranggo, ug dili kinahanglan magpasabot sa han-ay sa pag-abot sa mga anak.

 

Sa kahimtang ni Jakob ug iyang dose ka mga anak nga lalaki, si Reuben mao ang primerong anak nga lalaki nga natawo kang Jakob (Genesis 29:32; 35:23). Dayon si Reuben nawalaan sa posisyon tungod sa pagpakaulaw (Genesis 35:22), busa, bisan mas manghod kang Reuben, si Jose mao ang nahatagan sa gahum sa pagkamagulang. Siya, ug dili si Reuben ang nahimong amahan sa duha ka tribo sa Israel.  (Tan-awa ang 1 Mga Cronicas 5:1-3). Ang panganay sa Salmo 89:27 nagpasabot lamang sa labing hataas sa tanang mga hari, dili ang primerong niguwa.

 

Atong pagasabton ang “panganay” sa paagi nga ginagamit sa Biblia ang pulong. Si Ginoong Hesus dili mao ang primerong butang nga gibuhat;  Siya anaa na sa sinugdan isip kuyog-Magbubuhat (Juan 1:1-3). Ang Mga Taga-Colosas 1:15-18, sa paggamit sa panganay sa tibuok nga kabuhatan alang kang Kristo, nagapatin-aw sa Iyang daan na nga posisyon isip Dios nga Magbubuhat.

 

 

Ikatulong Pagsupak:  “Ang mga tawhanong limitasyon nagpakita nga si Hesus dili Dios!”

 

Usahay si Hesus mabudlayan, uhawon, ug tin-aw nga nagtubo sa kahibalo. Kini ba naghimo Kaniya nga mas ubos kaysa Makagagahom, labawng-nakahibalo nga Ginoong Dios? Dili. Si Hesus nagsulti sa  Mateo 11:27 nga Siya adunay susamang kahibalo sa Amahan. Kining mga tawhanong limitasyon (ug daghan kini) parte sa Iyang pagkatawo. Kung si Hesus isip tawo nakabalo sa tanang butang, nan dili na Siya tawo! Isip Dios dili Siya kapuyon, apan isip tawo Siya gikapoy. Apan ang Iya lamang tawhanong lawas ug tawhanong hunahuna ang nagabudlay, dili ang Iyang balaang kinaiyahan. Si Hesus usa ka Persona, dili duha ka persona sa usa ka lawas. Si Hesus isip usa ka Persona mamahimong kapuyon sa kaluyahon, apan sa samang higayon Iyang magamhan ang kalibutan uban sa walay kinutubang kusog.  Bisan pa Siya ang Anak, Siya sa gihapon makasulti sa Iyang kaugalingon, isip usa ka Persona kung Kinsa Siya, "Apan mahitungod sa maong adlaw o takna, walay nasayud niini, bisan pa ang mga manolunda sa langit, bisan pa ang Anak, gawas sa Amahan lamang,”  (Marcos 13:32).  Uban ang duha ka kinaiyahan apan usa lamang ka kaugalingong-kahibalo, si Hesus makasulti sa Iyang kaugalingon nga mao ang Anak sa Dios. Sa Marcos 13, si Kristo wala nagpasabot nga isip Dios wala Siya nakahibalo, apan isip Anak Kinsa tawhanon wala Siya makahibalo. Lisod alang kanato sa pagsabot nga si Hesus adunay duha ka kinaiyahan, ug nga ang duha tinuod. Ang paglimod sa pagka-Dios ni Hesus tungod sa Iyang pagkatawhanon usa ka paglingla sa kaaway. Kinahanglan andam kitang mag-atubang niini sa makadaghang panahon.

 

 

 

Ikaupat nga Pagsupak:  “Si Hesus nagsulti nga ang Iyang Amahan mas dako, ug Siya nagatuman sa Amahan, busa Siya mas ubos nga Persona!”

 

“Ang Akong Amahan...labing daku sa tanan...” (Juan 10:29).  Sa pagsulti sa Ginoo niini, Siya nagkumpara sa labawng gahum sa Amahan batok sa Iyang mga kaaway, ang bisan kinsa nga gusto mag-ilog sa mga karnero sa Dios. Si Hesus wala nagkumpara sa abilidad sa Amahan  ug sa Iyang kaugalingon, tungod kay sa mga bersikulo 28 ug 29 si Hesus bag-o lang nag-angkon nga ang Iyang gahum ug ang sa Amahan nagsusama ang epekto. Ang mga karnero dili maagaw sa kamot sa bisan kinsa Nilang Duha ka kamot.

 

Sa Juan 14:28, sa pagsulti sa Ginoo,  “ang Amahan labaw pa Kanako,”  Siya wala nagasulti nga ang Amahan mas labaw mismo tungod kay si Kristo isip Ginoo sa kahimayaan (1 Taga-Corinto 2:8) dili mamahimong ubos sa Amahan. Atong hatagan ug masusing atensyon ang contexto sa Juan 14:28,29.  Ang mga disipulo unta nagmalipayon nga si Hesus hapit nang mobalik sa Amahan. Ang Iyang pagpaubos matapos na. Si Hesus nagasulti sa Juan 14 bag-o pa ang Iyang paglansang. Hamubo na lang ug Siya mobalik na sa kahimayaan nga Iyaha na sa una pa sa presensya sa Amahan (Juan 17:5). Siya “nanaug” sa dihang Siya nakakanaug usab ngadto sa mga kinaubsan nga bahin sa yuta (Taga-Efeso 4:9). Samtang si Hesus anaa niining kahimtang, ang Amahan mas labaw, apan, sa dihang Siya mikayab si Hesus naga-ambit na usab sa trono (Pinadayag 22:1). Dili na gayud Siya pagatamayon ni pagaluwaan sa nawong ni bisan kinsa mang makasasala. Ang Iyang pagpaubos mahunong na ug ang Iyang pagkadaku masusama na sa Amahan.

 

Sa 1 Taga-Corinto 15:28, “Ang Anak pagasakopon usab ilalum kaniya [ang Amahan]”.  Ang Amahan nagpadala kang Kristo, ug Siya nituman. Ang susamang pagtuman mao ang walay katapusang sukdanan nga ang Anak kanunay'ng naghimo sa pagtuman sa kabubut-on sa Amahan (Juan 8:29). Ang Iyang Misyon mao ang pagdala kanato sa Amahan (1 Pedro 3:18) kang Kinsa kita nahibulag tungod sa sala. Dayon isip napasig-uli nga mga anak, mamahimo na nato Siya matawag “among Amahan” sa kamatuoran (Mateo 6:9). Si Kristo magtugyan sa gingharian sa mga niluwas ngadto sa Amahan sa dihang ang Iyang misyon matapos na. Dayon ang Anak, ang dalay'gong Anak kung Kinsa Siya, mahimong ubos sa Amahan Kinsa nagbutang sa tanan ubos Kaniya. Ang walay pagkabag-o nga respeto ni Kristo alang sa Amahan wala gayud nakulangan. Walay kahangturan ang dili mapikong pagpamugos sa Amahan nga ang tanan magtahod sa Anak sama sa Amahan (Juan 5:23). Kini makita sa paagi nga ang tanan mabutang ilalom kang Kristo, aron nga ang Amahan Kinsa ginasimba ni Kristo mahimong tanan sa tanan. Dili mosugot si Hesus sa uban pang matang nga paagi. Sa atong panahon daghan ang naghunahuna nga ang pagpailalom usa ka makaulaw nga pag-angkon sa pagpa-ubos. Kadtong mga nag-antos niining sayop wala nakabalo  sa katahum ug kabalaan sa pagkapareha, pagkahiusa ug gugma nga ginakalipay sa Amahan ug Anak.

 

 

Ikalimang Pagsupak:  “Ang Taga-Felipos 2:5-11 nagatudlo nga si Hesus naghaw-as sa Iyang pagka-Dios, o bisan pa nagdumili sa pagbuhat ug pag-angkon nga Siya Dios!”

 

Si Adan gitintal nga mahimong sama sa Dios (Genesis 3:5). Siya nahulog niining tentasyon ug nagkapyot sa butang nga dili iyaha. Sa pikas bahin, si Hesus, bisan pa Siya Ginoo, lahi ang gihimo. Sa dihang si Hesus gitintal ni Satanas sa kahawanan sa pagkuha sa Iyang balaang gahum ug paggamit niini alang sa Iyang kaugalingon, wala Niya gihimong tinapay ang mga bato (Mateo 4:3,4). Ang tentasyon susama niini: “Tungod kay Ikaw Ginoo, mamahimo mo kining buhaton alang sa Imong kaugalingon.”  Siya dili mosugot. Ang Ginoo adunay misyon sa pagluwas kanato pinaagi sa Iyang sakripisyo. Ania Siya dinhi dili aron sa paggamit sa Iyang gahum aron aduna Siya'y paniudto. Dili Siya magpamugos sa Iyang katungod sa unsa ang Iyaha (Juan 8:50).

 

Ang primerong butang nga gitudlo ni Pablo mao nga kung giunsa sa Ginoo pagpakita sa walay pagkahakog nga batasan. Gitinguha sa apostol nga ang hunahuna sa walay pagkahakog nga Kristo mamahimong sumbanan alang sa desisyong sa mga Kristohanon  kinsa nagatinguha sa kaayuhan sa uban (Taga-Filipos 2:1-4). Ang makahibulungang kamatuoran mao nga kining walay-pagkahakog nga Persona mao ang Dios Mismo, tungod kay ang pagbaton “sa kinaiyahan sa Dios” sama sa pagkabutang sa Dios. Ang Dios lamang ang mamahimong may kinaiyahan sa Dios! Busa ang Taga-Filipos 2 nagpasabot  nga si Hesus tinuod nga Dios. Sa pagpakita sa batasan ni Kristo, si Pablo naggamit sa bugtong ehemplo sa pagpaubos aron sa pagpakita sa iyang mga magbabasa sa paagi kung unsa nila pagtagad sa usa'g usa. Si Hesus nagbuhat sa dili Niya kinahanglan buhaton alang sa mga makasasala.  Iyang gihaw-asan o giula ang Iyang kaugalingon, buot pasabot nga giula Niya ang Iyang kinabuhi (Isaias 53:12) isip halad sa krus.[17]  Kining tanan gihimo kanatong dili takus nga mga rebelde!

 

Si Hesus wala naghaw-as sa Iyang kaugalingon sa himaya sa Dios. Ang Dios dili makahaw-as sa Iyang kaugalingon sa Iyang kinaiyahan! Sa Iyang unod, si Hesus nagpakita sa himaya sa Dios (Juan 1:14);  Iyang gibilohan ang Iyang himaya sa Iyang unod, apan wala Niya kini gipadaplin[18] Kadtong mga maghubad sa Taga-Filipos 2 kinahanglan maghinumdum sa Juan 1:14. Mamahimo siyang magsunod sa kurso sa pag-antos alang sa Iyang kaugalingon, kurso sa kaulaw, pagpaubos ug bisan pa pagpalansang aron paghatag ug walay katapusang benepisyo alang sa mga Iyang determinadong luwason. Ang Iyang gipili mao ang krus, gitalikdan ang kahupayan alang sa Iyang kaugalingon (Mateo 26:52-54). Sa Iyang pagsunod ang Dios nagsiguro nga si Hesus makaangkon gikan sa kamot sa Iyang Amahan sa insaktong ganti, ang pagsimba ug pag-ila sa tibuok kabuhatan. Atubangan sa tanang manggialamong kinabuhi si Hesus madeklara nga takus nga manag-angkon sa Ngalang labaw sa tanang mga ngalan. Siya usab si Yahweh, o Jehovah, o ang GINOONG Dios sa Isaias 45:22,23.

 

Ang dakong makatabang sa pagsabot sa Taga-Filipos 2:5-11 mao ang pagtutok sa pahimangno sa  “dili na pagbuhat ug bisan unsa sa tuyo sa pagbahinbahin o sa kawang pagpagarbo sa kaugalingon, hinonoa uban sa pagpaubos isipa ang uban ingon nga labi pang maayo kay sa inyong kaugalingon”  (v. 3). Bisan pa Siya Ginoo, si Hesus nagdawat sa pagpaubos alang sa Iyang mga katawhan. Si Pablo dinhi wala nagapasabot sa pagpakatawo, ug wala siya nagatudlo nga si Hesus nagsalikway sa Iyang himaya isip Ginoong Dios. Hinonoa, ang apostol nagpakita sa pagpaubos ni Hesus isip sulugoon.  Bisan pa  “Ako nagapuyo sa hataas ug balaan nga dapit,”  Siya “uban kaniya usab nga adunay usa ka espiritu nga mahinulsolon ug mapainubsanon, aron sa pagpabuhi sa espiritu sa mapaubsanon, ug aron sa pagpabuhi sa kasingkasing sa mahinulsolon.”   (Isaias 57:15).  Si Pablo nagsulat nga kita kinsa ubos kaayo ang ranggo ikumpara sa  Ginoo kinahanglan may susamang pagpaubos sa hunahuna nga gipakita sa tawhanong pagtuman ni Kristo.

 

 

Ika-unom nga Pagsupak:  “Si Hesus nag-angkon nga nahiusa sa Dios, apan ang ubang mga katawhan nahiusa usab sa Dios, busa ang Iyang pagkahiusa sa Dios wala nagpamatuod nga Siya ang Ginoong Dios!”

 

Kasagaran sa akong tubag niini makita sa taas sa “Juan10:27-38: Ang Anak Nahiusa sa Amahan”. Ang mga magtutuo kang Hesus nahiusa kang Kristo pinaagi sa Espiritu Santo. Sa wala pa kita mituo, kita mga kaaway. Wala kitay buhing pakighi-usa sa Ginoo “samtang kita makasasala” (Taga-Roma 5:6-11). Pinaagi sa grasya sa Dios si Kristo nagrepresenta sa kadtong Iyang luwason.  Anaa kita Kaniya tungod ang Dios nagpili kanato diha Kaniya sa wala pa nagsugod ang kalibutan (Taga-Efeso 1:3-12).  Kasagaran si Pablo nagahisgot sa mga luwas nga katawhan isip “anaa kang Kristo”.  Kining pagkahiusa nahitabo tungod kay ang Dios naghatag ug Manluluwas nga magarepresentar kanato. Busa ang sala giangkon Niya ug ang tanang takos Niyang pagadawaton, sama sa kinabuhing dayon, nahimong atoa.  Sama sa kaminyoon ang Dios nagsumpay  kang Kristo kanato ug ang mga magtutuo Kaniya. Siya nakiglabot sa atong gidangatan ug nagkuha sa atong pagtunglo tungod kay Siya nahiusa kanato. Kita nakabaton sa panalangin nga Iyang pagkatakus sa dihang nahiusa kita Kaniya.

 

Sa Iyang kamatayon, si Hesus nagtindog alang kanato ubos sa kapungot sa Dios, aron nga kita nahiusa kang Kristo sa Iyang kamatayon (Taga-Roma 6:5).  Tungod niana, sa ato pa, ang mga naluwas nga mga makasasala nadala diha kang Kristo; kita namahimong  anak sa Dios ug manununod sa  ganti nga Iyang ginapakig-ambit kanato sa Iyang grasya (Taga-Roma 8:16,17).  Ang atong bag-ong posisyon atubangan sa Dios anaa kang Kristo.  Sa dihang kita nahiusa kang Kristo (Taga-Colosas 3:1-3), ang Iyang balaang kinabuhi nagadagayday kanato pinaagi sa Espiritu. Adunay bag-o ug buhing relasyon nga namugna. Karon si Kristo mao ang atong Tanum nga paras, ug kita nga mga sanga nagakuha sa kinabuhi diha Kaniya (Juan 15:1-8).

 

Kining panagsumpay kang Kristo wala nagpakighi-usa kanato sa pag-ambit sa Iyang pagka-Dios, apan pakighi-usa diin ang Dios nagahatag kanato ug kinabuhi ug kaligdong. Ang atong pakighi-usa wala nagapasusama sa pakighi-usa ni Kristo sa Amahan. Nianing pakighi-usa si Kristo nagabuhat sa bisan unsa nga ginabuhat sa Amahan; kita wala nagahimo niini. Siya kanunay'ng nahimong unsa ang Amahan, butang nga dili gayud nato mahimo. Aduna kita'y pinasahing pakighi-usa. Siya naila kuyog kanatong mga makasasala, ug naila kita kuyog Kaniya isip atong Manluluwas gikan sa kasal-anan.  Sa dihang kita nidawat Kaniya, kita nahisakop ug nahatagan ug katungod nga mahimong mga anak sa Dios (Juan 1:12). Sa wala pa, kita mga patay sa atong kasal-anan (Taga-Efeso 2:1), ug dili apil sa Iyang pamilya.

 

Si Hesus mao ang Anak, dili gayud usa ka anak. Ang relasyon ni Hesus sa Dios Amahan usa ka bug-os nga pagkapareha.  Kuyog Niya ang Amahan sa sinugdan pa; kita wala. Ang walay katapusang pakighi-usa ni Hesu-Kristo sa Amahan anaa sa samang lugar sa Dios, tungod kay si Hesus mao ang Ginoong Dios.

 

I. Pagtapos

 

"Unsa ba diay kining pagkatawhana, nga bisan pa ang mga hangin ug ang balud mopatoo man kaniya?”  Mateo 8:27

 

Ang Biblia nagpasaka niining pangutana ug naghatag ug daghang mga tubag niini. Ang tibuok Biblia nagatudlo nga si Hesu Kristo mao ang Dios nga Ginoo. Nagsugod kini sa saad nga adunay Personang moabot, ang Bunga sa babaye. Kinahanglan Siya mamahimong tawo kung gipanganak sa babaye.  Apan aron sa pagbuntog sa demonyo, kinahanglan Siya makagagahom! Sa primerong saad sa Manluluwas sa tanuman sa Eden, ang Biblia wala nagasulti nga kining Persona Dios. Apan dili madugay sa Genesis kita gipaila-ila sa Manolunda sa Ginoo, usa ka Persona nga lahi sa GINOO, apan Siya gitawag nga mao ang GINOO.

 

Sa Salmo 2 ang Dinihog nga Hari, ang Mesias, mao ang Anak sa Dios Kinsa magahari sa tibuok kanasuran. Sa Daniel 7 ang usa nga gitawag “Anak sa Tawo” nagapakita isip pangulo nga pagasimbahon sa tanan sa walay kahangturan. Sa dihang ang GINOO nagdeklara nga Siya isip Dios magaluwas ug magabantay sa Iyang panon, atong makita nga kanang halangdong Magbalantay nga umalabot mao ang Anak ni Dabid. Dayon ang propeta Isaias nagtawag niini nga Kinsa ang magalingkod sa trono ni Dabid, Dios! Busa, gatusan ka mga tuig sa wala pa nagsugod ang Bag-ong Tugon, usa ka pagdagayday sa pinadayag ang nag-andam kanato sa pagtuo sa balaang Mesias, Kinsa mamahimong tawo.

 

Busa ang doktrina sa pagka-Dios ni Kristo wala nagsugod sa Bag-ong Tugon.  Ang Ginoong Hesus nag-angkon nga ang Daang Tugon naghisgot Kaniya: “Matuman ang tanang nahisulat mahitungod kanako diha sa kasugoan ni Moises ug sa mga profeta ug sa mga salmo” (Lucas 24:44). Niining ulahing Kasulatan sa Bag-ong Tugon si Hesus ang Magbubuhat sa tanang butang.  Siya gitawag nga Dios sa pipila ka mga magsusulat sa Bag-ong Tugon.  Sila nagagamit sa mga pahayag sa Daang Tugon alang kang Hesus nga klarong nagatudlo sa GINOO (Jehovah).  Ang mga apostoles wala nagduhaduha kung Kinsa gayud si Hesus. Ang apostol Juan nagsulti sa Isaias nga ang pagkakita sa GINOO   sama usab sa pagkakita sa himaya ni Hesus. Walay parte niining hamubong libro ang labaw'ng importante kaysa mga teksto nga si Hesus mao usab si “Jehovah”.

 

Dili kita limitado sa mga butang nga gipanulti sa uban mahitungod kang Kristo. Aduna'y daghang mga  gipanulti Niya mahitungod sa Iyang kaugalingon. Siya nagsulti nga Iyahang gibuhat ang tanang gibuhat sa Dios (Juan 5);  Nasayud Siya sa tanang nasayran sa Dios (Mateo 11), ug Siya nakig-ambit sa balaang Ngalan sa Dios (Mateo 28).  Siya nag-ingon nga Siya nahiusa sa Amahan (Juan 10).

 

Iyang gikuha ang tanang Mesayanhong titulo sa Daang Tugon alang sa Iyang kaugalingon, nagaangkon nga mao ang Anak sa Dios, ang Mesias, ang Mao Ako, ang Anak ni Dabid, ug sa makadaghan ang Anak sa Tawo sa Daniel 7.  Ang Iyang makagagahum nga mga buhat nagpakita sa Iyang himaya.  Ang Iyang pagkabanhaw nagpatin-aw nga Siya ang Anak sa Dios nga Iyang ginaangkon.  Busa dili katingalahan nga si Hesus nagtugot sa mga nakaila Kaniya sa pagsimba Kaniya.  Kining pagsimba nahimong labaw nga tema sa libro sa Pinadayag.  Didto si Hesus, ang Alpha ug Omega, naglingkod kuyog sa Iyang Amahan sa trono nga gitawag “ang trono sa Dios ug sa Kordero”.  Sa pagtan-aw niining tanan, atong masabtan ang pulong sa manolunda sa dihang Siya natawo: “Alang kaninyo natawo karon sa lungsod ni David ang Manluluwas nga mao ang Cristo nga Ginoo.”

Nan ngano man nga adunay daghang pagkalibog sa klaro nga kamatuoran sa Biblia?  Dili sayon alang kanato ang pagsabot nga ang Dios tulo ka Persona apan usa ka Dios, o nga ang Ginoong Dios mamahimong tawo. Apan unsa ang dili yano klaro man, ug nasuportahan sa daghan nga mga Kasulatan. Apan daghan ang nagasupak niining kamatuoran. Dili kita maluwas kung walay pagtuo kang Kristo, ug ang makaluwas nga pagtuo dili makabarog kung ang kamatuoran ni Kristo ginasalikway. Kining doktrina labing importante. Ang demonyo adunay hataas nga kagahapon sa mapinadayunong pagsupak nga si Hesus mao ang buhing Ginoong Dios. Ang tanang magsupak, magpalibog o magsalikway niini mao ang iyang yawan-ong hinagiban aron sa pagbuta sa iyang mga  pinireso batok sa ebanghelyo. Sa pag-alagad kang Kristo sa matakos nga paagi, ang mga Kristohanon kinahanglan kanunay'ng makigbisog nga si Hesu Kristo mao ang Dios Kinsa nahimong tawo (1 Juan 4:1-6). Ang pagtuo sa unsa ang ginatudlo sa Kasulatan sa daghan nga paagi mao ra ang atong kinahanglan aron makasiguro nga si Kristo Dios. Atong ginabatukan ang amo sa paglingla ug kangitngit, apan ato kining ginahimo sa kahayag sa Pulong sa Dios.

 

Ang pagsugid kang Kristo isip Ginoo gikinahanglan alang sa tinuod nga pagtuo ug kaluwasan (Taga-Roma 10:9, ang bersikulo sa Kasulatan diin ako nabag-o kang Kristo). Kung kita makatuo kung Kinsa Siya, nan atong tinuoray nga madawat  ang Iyang pagsacripisyo alang sa atong mga sala, ug nga Siya ang atong pagkamatarong. Si Kristo mobalik sa dakong himaya; Iyang pagabanhawon ang mga patay ug pagahukman ang kalibutan. Moabot ang usa ka malipayong adlaw, nga ang tinuod nga pagkahibalo kang Hesu Kristo magapuno sa kalibutan sama nga ang tubig nagatabon sa kadagatan (Habakuk 2:14).  Si Satanas mapugos sa pagyukbo ug pagsugid nga si Hesu Kristo tinuod gayud nga mao ang Dios nga Ginoo. Ang tanan sa kinabuhi ug kamatayon, karon ug hantud sa kahangturan, alang sa matag usa nga tawo, nagadepende sa paggakos kang Hesus isip Ginoo! Siya nagpahimangno nga ang tanang magsalikway Kaniya isip Mao Ako mamatay sa ilang mga sala. Ayaw isalikway ang Manluluwas nga gihatag sa Dios.  Siya parehong Magbubuhat ug Manluluwas; walay lain pang makaluwas kanato.

 

Nanghinaot ako nga ang tanang magtuon niining hamubong balasahon magadawat niining kamatuoran, pinasubay sa mga gihatag nga mga Kasulatan, ug magasugid nga si Hesu Kristo mao ang Dios nga Ginoo. Ako kining ginapadala labi na sa akong hinigugmang mga kaigsoonan sa Pilipinas, uban ang panalangin ug grasya alang sa tanang nagtuo nga si Hesu Kristo ang Ginoo ug nahigugma Kaniya sa tinuoray (Taga-Efeso 6:24).

 

Uban ang himaya alang sa atong balaan, labaw'ng-gamhanan, Manluluwas nga Dios: ang Amahan, Anak ug Espiritu Santo, usa ka Dios sa tulo ka Persona sa walay kahangturan, ug ang tanan naga-ambit sa Ngalan nga Ginoo.

 

 

Kuya David


[1]              Niining hamubong balasahon sa dihang pagahisgutan ang Pangalan nga GINOO (LORD) sa Daang Tugon, ako magagamit sa  GINOO (“LORD” sama sa Ingles nga Biblia) ug dili Ginoo (Lord).

[2]              Sa Hebreohanon ang Ngalan sa GINOO ginasulat  JHVH nga may upat ka katinig.  Daghang mga karaang Biblia sa Ingles nagahatag niini isip “Jehovah”, apan kana nga praktis wala na gipadayon.  Nakabalo kita nga ang mga patinig sa paggamit sa pulong “Jehovah” wala nahiapil sa Pangalan sa Ginoo.  Sa daghang katuigan ang mga Hudyo, tungod sa ilang respeto sa Ngalan sa Dios, nagdumili sa pagsulti niini.  Ilang ginasulat ang mga katinig apan dili nila kini ginasulti!  Ang JHVH (o YHWH)  adunay duha ka “H's” ug ang Griyegong pinulongan wala niini nga letra, busa unsa man ang hitsura  sa Ngalan sa Ginoo sa Griyego nga Bag-ong Tugon?  (Sa Griyego ang H-sound nahisulat isip “accent mark,” o parte sa usa ka letra sama sa  q  nga “th” sa Ingles.)  Walay pinasahi nga letra para sa h!  Ang desisyon nahimo bisan pa sa panahon nga wala pa nianhi si Kristo nga pagahubaron ang Balaang Ngalan ni JHVH sa Griyego pinaagi sa paggamit ug matinahurong pulong sa pagrespeto.  Ilang gigamit ang kurios; nga atong ginahubad nga “Ginoo” sa Bag-ong Tugon.  Busa ang Ingles nga Biblia nagagamit usab ug pulong nga matinahuron alang sa tinuod nga Ngalan.  Mahimong masulti kini nga “Yahweh” o sama nga magkapareha.  Nakasiguro kini sa upat nga katinig apan dili ang paagi sa pagsulti niini.

[3]              Sa Hebreohanon 3:1, sa dihang si Kristo gitawag nga Apostol (i.e. ang pinadala) dili Siya apostol sama sa uban. Ang Manolunda wala gayud gigamit kang Kristo sa Bag-ong Tugon.  Sa Lukas 1:11 ang “manolunda sa Ginoo” mao si Gabriel, usa ka binuhat. Ang mga manolunda mao ang masinugtanong suluguon/tigbalita (Hebreohanon 1:14). Si Kristo may labaw'ng halangdong Ngalan sa uban pa (Hebreohanon 1:14).

[4]              Ang mini nga magtutudlo mamahimong mosupak nga ang manolunda usa lamang ka binuhat nga manolunda, ug ginabutang si Kristo sa susamang lugar.  Ginahimo nila kini sa Anak usab, apan ginalikayan sa paghimo sa pulong  Amahan, bisan pa ang tanang ubang mga amahan mga binuhat.  Ang Ginoo naggamit sa atong pinulongan aron sa pagpasabot niini kanato.  Sa Isaias 42, 49, 52 ug 53, ang GINOO nagtawag kang Kristo “Ang Akong Sulogoon”.  Kinahanglan natong makita nga kining pulonga gigamit sa halangdon nga paagi.  Sa ubang bahin ang “mga sulogoon” nagapasabot sa mga yanong tawo o manolunda.  Ang Manolunda sa GINOO gigamit usab sa halangdon nga paagi.

[5]              Ang binuhat mamahimong usa ka ahente sa Dios.  Sa ahensya ang usa mamahimong magsulti  alang Kaniya sa Ngalan sa Dios.  Lahi ang ilhanan.; kini nagapasabot sa pag-angkon sa Ngalan sa Dios, tungod kay ang kuyog niini mao ang Dios.  Ang Dios lamang ang may ilhanan sa Dios.  Tan-awa sa ubos ang Pagsupak # 6.

[6]              Ang Daang Tugon sa Griyego gitawag nga “Septuagint”.  Kini mao ang gihubad sa mga manggialamong Hudeo niadtong 200 B.C.

[7]              Niining balasahon sa pagka-Dios ni Kristo, gamay lang ang akong nasulat bahin sa Balaang Espiritu, Kinsa usab ang GINOO (2 Taga Corito 3:18).  Siya ginahisgutan ingon nga Espiritu sa tibuok nga Daang Tugon, dili gayud ingon nga manolunda.  Ang Espiritu ginahisgutan nga labaw pa sa “Manolunda sa Ginoo.” Adunay maayong rason sa pagsulti nga ang Anak mao ang Manolunda sa Ginoo.  Si Kristo, ang Imahe sa Iyang Amahan, adunay katungdanan isip Representante sa Amahan.  Si Kristo ang Tagasulti, ang Propeta Kinsa nagaistorya sa GINOO nawong sa nawong.  Ang Espiritu, sa pagkahibalo sa hunahuna sa Dios sa kinatibuk-an, kanunay'ng nagalihok, makagagahum, ang tagapatuman sa mga plano sa Dios.  Sama nga ang Amahan wala nagabuhat kung wala ang Anak, ang Amahan ug Anak usab wala nagabuhat kung wala ang Espiritu.

[8]              Niining bahina ako nagasunod sa ubang mga paghan-ay ug unod sa kapitulo dos “Jesus Self-Witness” sa Jesus, Divine Messiah, the New Testament Witness  © 1990 Robert L. Reymond, P & R Publishers, Phillipsburg, NJ, dayon gi-publis usab sa Christian Focus Publications sa Scotland (tan-awa ang www.christianfocus.com).  Si Dr. Reymond mao ang akong magtatambag, amigo, igsoon, ug kanhing propesor sa seminaryo.  Iya akong gitugtan sa paggamit sa iyang materyales.

[9]              Si Hesus mitugot sa ubang mga tawo sa pagtawag Kaniya'g Anak ni David.  Kini makadaghan nahitabo.  Wala gayu'y bisan kinsa ang gidumili ni Hesus sa pagsulti niini.  Siya kasagaran naghisgot sa  gingharian ug nagpakita nga Siya ang Hari niini (Mateo 7:21; 12:25-28; 16:28).

[10]            Si Ezequiel makapila gitawag nga “anak sa tawo”, kasagaran sa sinugdanan sa bag-ong mensahe gikan sa GINOO sama sa Ezequiel 5:1; 6:1; 7:1, ug uban pa.  Sa pagsulti sa ing-ani nga paagi ang GINOO nakipagsulti kaniya isip tawhanon.  Sa kaso niining bantugang figura sa Daniel 7, ang Ginoo nagpakatawo.  Ang kining titulo gigamit dayon sa pagpaabot sa Iyang pagpakatawo.  Si Kristo isip Anak sa Tawo sa Daniel 7, nga may dakong kalahian sa tawhanong Ezequiel, ginasimba isip Dios tungod kay Siya man Dios.

[11]            Ang upat ka mga klarong pulong (pangatnig) sa taas nagkaparehong tanan sa Griyego (gar o  γαρ).  Posibleng nahan-ay sila aron sa paghatag sa  upat  ka pagpatin-aw sa  “walay bisan unsa nga arang mabuhat sa Anak sa iyang kaugalingong kabubut-on, gawas lamang sa iyang makita nga ginabuhat saAmahan.”   Busa  ang upat ka mga pulong nagapahayag sa unsa ang ginabuhat sa Anak ug ngano.

[12]            Tan-awa usab ang Juan 6:20 ug 18:5-8.  Niining mga bersikuloha ang “Ako Man” (ego eimi o  εγο ειμι) makita maka-upat ka beses pa.

[13]            Ang Griyegong  pandiwa sa  pagluwas mao ang pulong nga daghan ang kahulugan apil na ang pag-ayo. Busa ang pag-ayo naghulagway kang Hesus isip Manluluwas.

[14]            Ang pagkapareha naglangkob sa tanang kinaiyahan ug  pamatasan.  Si Hesus dili gayud mamahimong dagway sa Dios kung Siya binuhat, tungod kay Siya dili mahimong walay katapusan.  Kana mamahimong insakto na nga kalahian.  Ang kalahian sa Trinidad mao nga ang Amahan dili mao ang Anak, ug ang Anak dili mao ang Amahan, busa si Hesus  wala nagakapot sa katungdanan sa Amahan isip Iyang kaugalingong pangulo.  Ang Amahan mao ang Pangulo ni Kristo (1 Taga-Corinto 11:3, 15:28).  Sama nga ang lalake ug babaye susama ang bili, ug susama nga bug-os tawo, kuyog ang lalake (sama sa Dios Amahan) isip pangulo sa babaye;  ang Anak bug-os nga Dios, ginsakupan sa Iyang Amahan ug lahi ang katungdanan.  Sila dili magkalahi sa himaya, pamatasan, pagbayaw, bili, o ranggo, apan sa katungdanan sa papel ug sa pauna.

[15]            Manluluwas: 17:10; 43:3, 11, 15; 60:16.   Tig-Tubos: 44:6;47:4; 49:26; 60:16.  Magbalantay 40:11.  Bato: 8:14; 17:10; 26:4; 44:8.  (Tan-awa ang 1 Taga-Corinto 10:4 pag-usab.)  Salipdanan/Landong: 4:6, 25:4; ug 32:2.  Ang Isaias 32:2 ang pinasahing panagna kang Kristo.

[16]            David F. Wells, The Person of Christ (Westchester: Crossway Books, 1984) 64, 65.

[17]            Si Pablo naghisgot sa iyang kaugalingong kamatayon isip pag-ula sa mainom nga halad.  Kini lahi nga pandiwa sa Griyego gikan sa Taga-Filipos 2, apan ang ideya pareho lang.  Tan-awa nga si Pablo  nagtugyan sa iyang kinabuhi alang sa serbisyo kang Kristo;  sa paghimo niini siya wala naghunong sa unsa nga paagi nga mahimong tawo o mahimong si Pablo!  Ni si Hesus  nagtugyan sa  Iyang kinaiyahan kung unsa Siya isip Dios.  Iya lamang gitugyan ang Iyang  tawhanong kinabuhi sa krus.

[18]            Kining texto ginadebatehan pag-ayo ug  adunay daghang argumento gikan sa mga magtutuon.  Maghatag ako dinhi sa pagpasabot sa unsa ang akong gituohan nga ginapasabot niini.  Naga-uyon ako sa makatabang nga pagpasabot nga makita sa libro ni Reymond nga Jesus, Divine Messiah, pp.251-266.  Daghang matinumanon nga mga maghuhubad sa Taga Filipos 2 ang naghunahuna nga si Pablo naghisgot sa Ginoo nga nahimong tawo.  Ang pagkatawo mao ang gitutukan.  Sa akong hunahuna si Reymond  mas insakto sa pagsulti nga ang tawo Kinsa Dios wala nagtugot sa Iyang pagka-Dios sa pagpugong Kaniya sa pag-adto sa Krus alang sa uban.  Ang mas karaan nga paglantaw nga si Kristo nahimong masinugtanong suluguon sa pagpakatawo tinuod, apan mao ba kini ang ginatudlo sa texto?  Nagaduhaduha ako nga si Pablo naggamit niining ehemplo sa pagpaubos  alang sa butang nga walay magkapareha.  Kung giunsa ni Hesus pagtuman isip tawo  usa ka tema ni Pablo nga makita sa uban (sa Taga-Roma 5).  Dayon ang paghaw-as ni Kristo sa Iyang Kaugalingon klaro kaayo nga dili pagtangtang sa Iyang pagka-Dis (usa ka imposible nga butang!) apan ang pag-ula sa Iyang kinabuhi sa dugong sakripisyo.  Ang mga pulong ni Hesus sa Lucas 22:20 makatabang dinhi.  Mamahimong haw-ason ang baso pinaagi sa pag-ula niini.  Nagtuo ako nga mao kini ang pagsabot ni Pablo sa paghaw-as ni Kristo sa Iyang kaugalingon.